Κατά θεραπαινίδων της πολυ-πολιτισμικότητας,υπέρ του έθνους κράτους.

Kαταρχήν θα ήθελα να ενημερώσω τους φίλους του blog πως αυτή είναι η τελευταία μου ανάρτηση στο παρόν ιστολόγιο.Επιλέγω την ομιλία του Υπουργού Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά σε παρουσίαση βιβλίου, διότι κρίνω πως τα λεγόμενά του με εκφράζουν στα θέματα που θίγει και τα οποία αρκετές φορές συζητήθηκαν εδώ.

Μπορεί να διαφωνούν οριζόντια και κάθετα πολλοί με τον Αντώνη Σαμαρά, αλλά ο άνθρωπος με αυτά που λέει είναι μια ΟΑΣΗ μέσα στην έρημο της αοριστολογίας και της μπουρδολογίας που ακούμε καθημερινά απο τους πολιτικούς μας. Ομιλία του Υπουργού Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά, από την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή κ. Νίκου Κοτζιά «Πολιτικό σύστημα και ταυτότητα – Παγκοσμιοποίηση και η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου».

«Σε εποχές γενικευμένης κρίσης, συνήθως οι Πολιτικοί επικαλούνται τα κλισέ του κυρίαρχου δόγματος. Ενώ οι Διανοούμενοι αναδιατυπώνουν τα στερεότυπά του.Κι όσο οι Πολιτικοί επικαλούνται τα κλειστά σχήματα της απόλυτης αλήθειας, όσο μιλάνε για «μονόδρομους», τόσο βρίσκουν απέναντί τους την κοινωνία.Όσο οι Διανοούμενοι αναδιατυπώνουν και υπερασπίζονται τα στερεότυπα της Πολιτικής ορθότητας, τόσο βρίσκουν απέναντί τους την πραγματικότητα, να τους διαψεύδει και να τους προσπερνά.Σε τέτοιες συνθήκες γενικευμένης κρίσης, εμφανίζονται θαρραλέα πνεύματα που.. αμφισβητούν τα κυρίαρχα στερεότυπα. Απελευθερώνουν την κριτική σκέψη και εξοπλίζουν την πολιτική δράση με νέες ιδέες.Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Νίκος Κοτζιάς. Ο οποίος αποδεικνύει για άλλη μια φορά – ή μάλλον αποδεικνύει, ίσως, περισσότερο από κάθε άλλη φορά – ότι δεν είναι Πολιτικός με τη συμβατική έννοια του όρου, δεν είναι ούτε συνηθισμένος Διανοούμενος με τη συμβατική έννοια του όρου. Είναι Πολιτικός Διανοούμενος. Ένα είδος που σπανίζει όλο και περισσότερο στους καιρούς μας. Κι ας το έχουμε τόσο ανάγκη…

Με το τελευταίο βιβλίο του, «Πολιτικό σύστημα και ταυτότητα», παρεμβαίνει, άρα κάνει Πολιτική. Ανατρέπει, άρα κάνει Πολιτική. Αλλά παρεμβαίνει στο χώρο της Θεωρίας, όχι στο πεδίο της εξουσίας. Κι ανατρέπει «ταμπού» και δόγματα «πολιτικής ορθότητας», χωρίς να προσχωρεί σε εξ ίσου απλοϊκές ακρότητες.Δεν υποκαθιστά φθαρμένα απλοϊκά σχήματα με εξ ίσου απλοϊκά σχήματα. Δεν χτυπάει τις κυρίαρχες αντιλήψεις ως εξω-θεσμικός προπαγανδιστής. Υποβάλλει σε τολμηρή, συστηματική, εξουθενωτική κριτική τα δόγματα της «πολιτικής ορθότητας», όχι για να οδηγηθεί στην άρνησή τους, όχι για να μετακινηθεί στο αντίθετό τους, αλλά για να απελευθερώσει την αλήθεια που βρίσκεται παγιδευμένη μέσα τους, και να προχωρήσει στην υπέρβασή τους: Σε μια σύνθεση που φέρνει την Πολιτική πιο κοντά στην κοινωνία και τη Θεωρία πιο κοντά στην πραγματικότητα.Άλλωστε, αυτός υπήρξε πάντα ο ρόλος των αληθινών Πολιτικών Διανοουμένων. Όχι να μετακινούνται από το ένα ακραίο σχήμα στο αντίθετό του. Αλλά να αποδομούν τις μονομέρειες και να συνθέτουν τις αλήθειες τους, υπερβαίνοντας τις μονομέρειες.Μήπως είναι υπερβολική αυτή η διαπίστωση για το έργο του Νίκου Κοτζιά;Όχι! Για πολλούς λόγους. Και κυρίως, γιατί στη δική μου περίπτωση, η διαπίστωση ανήκει σε ένα άνθρωπο που δεν συμφωνεί ούτε με όλες τις θεωρητικές προσεγγίσεις του, ούτε με όλα τα συμπεράσματά του. Αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Εκτιμώ αυτό που προσπαθεί, κι εκτιμώ ακόμα περισσότερο αυτό που επιτυγχάνει. Κι ας μην συμφωνώ πάντα μαζί του.Δεν είναι δυνατό να παρουσιάσω σε τόσο περιορισμένο χρόνο, το συμπυκνωμένο θεωρητικό του εγχείρημα. Θα αδικούσα κι εκείνον κι εσάς και τον εαυτό μου.Θα δώσω όμως ένα περίγραμμα, για να εξηγήσω αυτό ακριβώς: Ότι επιχειρεί κάτι πολύ τολμηρό και κατορθώνει κάτι πολύ εντυπωσιακό. Κι απελευθερωτικά ταυτόχρονα…

Φίλες και φίλοι, ας πάρουμε το δόγμα της «πολιτικής ορθότητας». Τις τελευταίες δύο δεκαετίες συνοψίζεται σε κάποιους όρους εμβληματικούς, σε κάποιες έννοιες-κλειδιά, σε κάποια σχήματα που έχουν γίνει ταυτόχρονα κυρίαρχα και παγιδευτικά:* Οι όροι που συνοψίζουν τη σύγχρονη – και παραπαίουσα στις μέρες μας –«πολιτική ορθότητα» είναι η παγκοσμιοποίηση, η πολύ-πολιτισμικότητα, ο θρίαμβος του Διαφωτισμού, ο «εκδυτικισμός» ολόκληρου του Κόσμου, πολύ πέραν της Δύσης.* Οι έννοιες που σηματοδοτούνται από τους όρους αυτούς, είναι η κατάργηση των εθνικών κρατών-- είτε από τα πάνω κι απ’ έξω: Μέσα από την απελευθέρωση των αγορών και των επικοινωνιών που καταλύουν τα σύνορα.-- είτε από τα κάτω κι από τα μέσα: Με τη μαζική εισροή μεταναστών που αλλοιώνουν την εθνική σύνθεση των κοινωνιών και δημιουργούν πολύ-πολιτισμικά σύνολα στη θέση τους. Οπότε οι συλλογικές ταυτότητες ισοπεδώνονται και τη θέση τους παίρνουν ατομο-κεντρικές κοινωνίες, όπου μετράνε ατομικά προτάγματα δικαιωμάτων και οικονομικής αποδοτικότητας, όχι συλλογικά προτάγματα ελευθεριών και φαντασιακής συγκρότησης.* Το θεωρητικό σχήμα που αναδεικνύεται πίσω από τέτοιους παραπλανητικούς όρους και τέτοιες λανθασμένες έννοιες είναι πώς η εξέλιξη είναι «μονόδρομος».

Η παγκοσμιοποίηση περιθωριοποιεί και μεταλλάσσει τις εθνικές κοινωνίες, οι εθνικές εξουσίες υποβαθμίζονται, οι εθνικές ταυτότητες βαθμιαία εξαφανίζονται, τα ατομικά δικαιώματα αποσυνθέτουν τα συλλογικά προτάγματα.Συνεπώς, γι’ αυτούς που ασπάζονται την πολιτική ορθότητα, «πρόοδος» είναι η επίσπευση αυτής της διαδικασίας, η εθελούσια προσχώρηση όλων των κοινωνιών σε ένα κόσμο χωρίς εθνικά κράτη, χωρίς πατρίδες, χωρίς ιδεολογία, χωρίς επί μέρους συλλογικότητες, χωρίς συλλογικούς αυτό-προσδιορισμούς.Είναι ένας κόσμος που ευαγγελίζεται την «παγκόσμια διακυβέρνηση», αλλά πραγματώνει την παγκόσμια Αυτοκρατορία.Ένας κόσμος που ευαγγελίζεται την αδελφοσύνη των ανθρώπων, αλλά πραγματώνει την υποταγή των λαών.Ένας κόσμος που ευαγγελίζεται την απελευθέρωση των συνειδήσεων από «προκαταλήψεις» – εθνικές και θρησκευτικές – αλλά πραγματώνει την ισοπέδωση των πολιτισμών.Ένας κόσμος που ευαγγελίζεται την παντοτινή Ειρήνη, αλλά φέρνει την αμφίβολη Ειρήνη της Υποταγής και οδηγεί στη βέβαιη έκρηξη των υποταγμένων και τον «Πόλεμο πάντων κατά Πάντων».Σύμφωνα με τα δόγματα της «Πολιτικής Ορθότητας», όποιος αντιστέκεται σε αυτή τη μονοδιάστατη έννοια της «προόδου», σε αυτό το μονόδρομο προς την «πρόοδο», σε αυτή τη «μοναδική αλήθεια» για τα πεπρωμένα του ανθρώπου, είναι αθεράπευτα «συντηρητικός», επικίνδυνα «αντιδραστικός».Και σε αυτή τα δόγματα συνέκλιναν, για να είμαστε ειλικρινείς, τόσο παλαιοί εκπρόσωποι της Αριστερής «μοναδικής αλήθειας», όσο και νεοπαγείς εκπρόσωποι της «νεοφιλελεύθερης αποκάλυψης».Κι έγινε μια διπλή «μετάλλαξη»: Παλαιοί αριστεροί μετέτρεψαν το Διεθνισμό της Αριστεράς, που ήταν αλληλεγγύη μεταξύ λαών και τάξεων που πάλευαν για την Απελευθέρωσή τους πέρα από εθνικούς διαχωρισμούς, σε ισοπέδωση της πολιτισμικής ιδιο-προσωπείας όλων των λαών.Ενώ νεοπαγείς υπέρ-φιλελεύθεροι μετέτρεψαν την ελευθερία όλων των κοινωνιών να αξιοποιήσουν τα «συγκριτικά του πλεονεκτήματα» και να αυξήσουν τον πλούτο και την ευημερία τους, σε ελευθερία διακίνησης κερδοσκοπικών κεφαλαίων που διέλυε τον παραγωγικό μηχανισμό κάθε τοπικής οικονομίας.Οι μεταλλαγμένοι Αριστεροί μετέτρεψαν το διεθνισμό της απελευθέρωσης των λαών σε παγκοσμιοποίηση υποταγής των εθνών. Και οι μεταλλαγμένοι νεοφιλελεύθεροι μετέτρεψαν την ελευθερία της επιχειρηματικότητας σε ασυδοσία της κερδοσκοπίας. Κι από τον «Πλούτο των Εθνών» που ύμνησε κάποτε ο Άνταμ Σμίθ, κατέληξαν, χωρίς να το πολύ-καταλάβουν, στη διάλυση των εθνών.Αυτή η σύγκλιση – και η σύμπλευση – μεταλλαγμένων Αριστερών και μεταλλαγμένων νεοφιλελεύθερων, δημιούργησε ένα τείχος «πολιτικής ορθότητας» πάνω στο οποίο προσέκρουε κάθε απόπειρα κριτικής σκέψης, κάθε πολιτική πέρα από «μονόδρομους» που εξελίσσονταν ταχύτατα σε μείζονα κοινωνικά αδιέξοδα.

Μέχρι που εμφανίστηκαν σε όλες τις χώρες - λίγοι στην αρχή - πολιτικοί διανοούμενοι, που άρχισαν να αμφισβητούν αυτά τα δόγματα. Μέχρι που έφτασε η διεθνής κρίση να τα κονιορτοποιήσει πλήρως.Ο Νίκος Κοτζιάς είναι μια τέτοια περίπτωση Πολιτικού Διανοούμενου, που το επιχείρησε αυτό στην Ελλάδα. Διακριτικά στην αρχή, με το πρώτο βιβλίο του για την παγκοσμιοποίηση, του 2003 («Παγκοσμιοποίηση. Ιστορική θέση και προοπτική»), όταν κατέγραψε συστηματικά και ταξινόμησε τις βασικές σχετικές θεωρίες για το φαινόμενο αυτό. Εδώ η κριτική του είναι έμμεση πλην σαφής. Καταγράφοντας τις διαφορετικές θεωρίες και δείχνοντας τα όρια, τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις τους, σχετικοποιεί και την απόλυτη αλήθεια που υπονοούν τα δόγματα της «πολιτικής ορθότητας.Με το δεύτερο βιβλίο του για την παγκοσμιοποίηση του 2004 (Το ενεργητικό δημοκρατικό κράτος), προχωρά ένα τολμηρό βήμα πιο πέρα: μιλάει για το δημοκρατικό εθνικό κράτος, και τις ανάγκες μετασχηματισμού του στον 21ο αιώνα. Υποστηρίζοντας σαφώς πλέον ότι το εθνικό κράτος πρέπει και μπορεί να επιβιώσει, δεν είναι παρωχημένο κατάλοιπο του παρελθόντος αλλά αίτημα και προϋπόθεση του μέλλοντος. Φτάνει να μεταρρυθμιστεί από περίκλειστο κράτος-φρούριο σε δημοκρατικό κύτταρο ανοιχτής κοινωνίας σε ένα ανοιχτό κόσμο.Κι έρχεται με το τρίτο βιβλίο του, αυτό που συζητάμε σήμερα, να πάει ακόμα πιο πέρα. Παίρνει το παράδειγμα μιας χώρας που αποτέλεσε ανέκαθεν το «εργαστήρι του σύγχρονου καπιταλισμού», τη Βρετανία, μια χώρα που υπήρξε πολύ-πολιτισμική πολύ πριν ανακαλύψουν τον όρο οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι και καταδεικνύει πως τίθενται τα προβλήματα της ταυτότητας και τα αιτήματα μεταρρύθμισης της κοινωνίας, όχι για να καταργηθούν οι συλλογικές ταυτότητες, αλλά για να μετασχηματιστούν ώστε να επιβιώσουν.Και διαβάζοντάς το, παρακολουθούμε να αποδομούνται υπό το βάρος μιας τολμηρής και συστηματικής κριτικής – θεωρητικής και εμπλουτισμένης, με πολλαπλά παραδείγματα – όλα τα δόγματα της πολιτικής ορθότητας.

Ο Κοτζιάς διαπιστώνει ότι η παγκοσμιοποίηση θέτει την ατζέντα των μεταρρυθμίσεων. Αλλά οι αποφάσεις επιλέγονται σε εθνικό επίπεδο και διαφέρουν από εθνική κοινωνία σε εθνική κοινωνία. Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι «μονόδρομος» για όλους, είναι μια πρόκληση για όλους, που κάθε λαός την εκλαμβάνει διαφορετικά, αντιδρά διαφορετικά, οδηγείται αλλού. Η παγκοσμιοποίηση δεν ισοπεδώνει τα έθνη υποχρεωτικά, δεν εξαφανίζει τα εθνικά κράτη αναγκαστικά, υποχρεώνει τις κοινωνίες να αντιδράσουν και να εξελιχθούν, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο κι όχι προς την ίδια κατεύθυνση.-- Αποκαλύπτει την αποτυχία της πολύ-πολιτισμικότητας στη Βρετανία, και τους λόγους αυτής της αποτυχίας, ακόμα και πέραν της Βρετανίας. Αναδεικνύει την αντίφασή της, αφού η πολύ-πολιτισμικότητα επαγγέλθηκε την «ανοχή προς τον διαφορετικό» κι οδήγησε στη ΜΗ ενσωμάτωση του διαφορετικού. Με αποτέλεσμα, αντί να επιφέρει «περισσότερη ανοχή», να προκαλέσει περισσότερες τριβές ανάμεσα στα γκέτο διαφορετικότητας που δημιούργησε. Και να ματαιώσει την ενσωμάτωση των μεταναστών στις δυτικές κοινωνίες.

Αναδεικνύει, ακόμα, τα πολλαπλά νοήματα του Διαφωτισμού, που υπήρχαν πάντα. Και τις αντιφάσεις μεταξύ τους, που παροξύνονται σήμερα. Τολμά ακόμα να αναγνωρίσει ότι η Επιστήμη έχει πάψει προ πολλού να κινείται στα όρια της αιτιοκρατίας και του συμβατικού ορθολογισμού, αφού η Φυσική κλείνει ήδη 90 χρόνια μετα-νεωτεριστικών θεωριών. Η κβαντική φυσική δεν είναι αιτιοκρατική, και το θεώρημα της Μη πληρότητας του Κούρτ Γκέντελ έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όρια του γραμμικού ορθολογισμού. Αυτά ελάχιστοι διανοούμενοι των θεωρητικών κλάδων τα έχουν αντιληφθεί σήμερα. Ο Νίκος Κοτζιάς είναι ένας απ’ αυτούς…Κι αφού βρισκόμαστε ήδη στη μετα-νεωτεριστική περίοδο της Επιστήμης, το να φανταζόμαστε ότι το μέλλον του κόσμου θα πραγματωθεί με βάση τα προτάγματα της στείρας αιτιοκρατίας είναι κραυγαλέος αναχρονισμός, όχι «πεφωτισμένη προοδευτικότητα»...Τέλος, υπάρχει στο βιβλίο του Κοτζιά και μια υπαινικτική αναφορά στην έννοια της «Δύσης», που δεν είναι το αναγκαστικό μέλλον όλου του κόσμου, αλλά ένα υπόδειγμα που διχάζει σήμερα την ίδια τη Δύση. Και που έχει μπει στην ημερήσια διάταξη η μετεξέλιξή του ακόμα και στην ίδια τη Δύση, όχι η άκριτη και αναγκαστική υιοθέτησή του από τον υπόλοιπο κόσμο. Κι εδώ οι αναφορές που κάνει στο Ισλάμ είναι εξαιρετικά διεισδυτικές.Μια ακόμα αρετή του βιβλίου είναι ότι τολμά όχι απλώς να χρησιμοποιήσει υφιστάμενες έννοιες με ευρηματικό τρόπο, όχι απλά να τις υποβάλει σε κριτική και να τις αποδομήσει όπου χρειάζεται, αλλά και να διαπλάσει νέες έννοιες, τις οποίες χρησιμοποιεί στη συνέχεια. Τέτοιο παράδειγμα είναι η έννοια της «πολιτικής ατμόσφαιρας», που είναι κάτι λιγότερο απ’ εκείνο που οι μαρξιστές υποδήλωναν με τον όρο «επικοδόμημα» και κάτι παραπάνω από αυτό που ονομάζουμε «κυρίαρχη ιδεολογία» ή «επικρατούσα πολιτική κουλτούρα». Με τον όρο «πολιτική ατμόσφαιρα», ο Κοτζιάς επιχειρεί να εισάγει το πολιτισμικό στοιχείο μιας κοινωνίας στην πολιτική ανάλυση και την ιδιοπροσωπεία μιας εθνικής κοινωνίας, με όλη την πολυπλοκότητά της, στην κατανόηση των συσχετισμών που δημιουργούνται εθνικά και διεθνώς.Ταυτόχρονα αναλύει και φωτίζει έννοιες μάλλον σκοτεινές, αλλά απαραίτητες για να κατανοήσουμε τις διεθνείς τάσεις στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Όπως για παράδειγμα την «ασύμμετρη αποκέντρωση» (devolution). Που, μεταξύ άλλων, βοηθά να αντιληφθούμε ότι το ίδιο διεθνές αίτημα εσωτερικεύεται διαφορετικά σε διαφορετικές εθνικές κοινωνίες και δημιουργεί διαφορετική δυναμική εξελίξεων, μετασχηματισμών και μεταρρυθμίσεων.

Άρα τα πάντα δεν είναι «μονόδρομος», δεν μπορούν να είναι μονόδρομος. Και δεν κατευθύνονται από «μοναδικές αλήθειες» κι από «σιδερένιες» και «αδήριτες ιστορικές αναγκαιότητες»...Η μεγαλύτερη αρετή του, τέλος, έγκειται στο γεγονός ότι ο Νίκος Κοτζιάς κατεδαφίζει την επαγγελία ενός κίβδηλου μέλλοντος, χωρίς να οδηγηθεί σε αναπόληση ενός ξεπερασμένου παρελθόντος. Αντιλαμβάνεται πλήρως και δίνει και στους αναγνώστες του να καταλάβουν, ότι η παγκοσμιοποίηση δεν είναι ούτε «κατάρα» ούτε «ευχή». Δεν είναι «Γή τη Επαγγελίας», ούτε επέλευση ενός «Αρμαγεδδώνα». Είναι ένα ιδεολόγημα που συνοψίζει αλήθειες και ψέματα, ιστορικές τάσεις και ιδεολογικούς συρμούς, ιδέες και ψευδαισθήσεις. Και μπορούμε να αντιληφθούμε που πάμε, μόνο αν προσεκτικά ξεχωρίσουμε την ήρα από το στάρι.Επαναλαμβάνω κλείνοντας ότι δεν συμφωνώ στα πάντα με το Νίκο Κοτζιά. Ούτε θα σας απασχολήσω με τις δικές μου, διαφορετικές προσεγγίσεις.

Κάποιοι θα πουν – με αληθινό θαυμασμό είτε με συγκεκαλυμμένη κακεντρέχεια, ίσως – ότι ο Νίκος Κοτζιάς κατάφερε αληθινό άλμα αντιδογματικής υπέρβασης, παρά το γεγονός ότι υπήρξε παλαιός Μαρξιστής.Νομίζω, αντίθετα, ότι το κατάφερε επειδή είναι παλαιός Μαρξιστής. Άλλωστε, ο ίδιος ο Μάρξ ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως διανοούμενος υποβάλλοντας τη διδακτορική του διατριβή πάνω στη Φιλοσοφία του Επίκουρου, πέρασε μεγάλο μέρος της πρώϊμης φάσης του ως οπαδός του Χέγκελ (άρα και του Πλατωνικού Ιδεαλισμού) και ολοκλήρωσε το έργο του με το «Κεφάλαιο» που το πρώτο μέρος του πρώτου τόμου του, αποτελεί συστηματική αναφορά στον Αριστοτέλη.Μετά τον ίδιο τον Κάρολο Μάρξ, πολλοί μαρξιστές ακολούθησαν την αντίστροφη πορεία: Ξέχασαν τον Αριστοτέλη, πολέμησαν τον ιδεαλισμό του Πλάτωνα και κατέληξαν σε μονομερείς σοφιστείες που θυμίζουν έντονα είτε τους προσωκρατικούς είτε τους σχολαστικούς είτε, κάποιες φορές τους κυνικούς ακόμα…Υπήρξαν όμως και λαμπρές εξαιρέσεις μαρξιστών, που ξεπέρασαν την «παιδική ασθένεια» του δογματισμού και της «στρατευμένης σκέψης», κράτησαν στο πίσω μέρος του μυαλού τους την Αριστοτελική μέθοδο και πέτυχαν, όχι να ανακαλύψουν την «απόλυτη αλήθεια», αλλά να απελευθερώσουν τη σκέψη από τη φενάκη της μοναδικής αλήθειας.Ο Αντόνιο Γκράμσι είναι ένα πολύ γνωστό παράδειγμα. Ο Νίκος Πουλατζάς είναι ένα ακόμα πολύ καλό παράδειγμα. Και η μεγαλοσύνη τους έγκειται ότι δίδαξαν πολλά, όχι μόνο στους οπαδούς τους αλλά και στους αντιπάλους τους.Ο Νίκος Κοτζιάς βαδίζει στα χνάρια αυτών των διανοουμένων.Απόλυτα Πολιτικός, ώριμος διανοούμενος και μη στρατευμένος πλέον, δηλαδή ελεύθερος και απελευθερωτικός».

Για να μαθαίνουν οι ψευτοπροοδευτικοί

Σε συνέχεια του κειμένου που αναρτήθηκε από τον φίλο - ας μου επιτρέψει να τον αποκαλώ έτσι-, τον φίλο λοιπόν Protesilao, σας παραθέτω κάποιες ενδιαφέρουσες δηλώσεις που έπεσαν προσφάτως στα χέρια μου. Θέλω να δω ποιος θα τολμήσει να εκφράσει πνεύμα αντιλογίας...

" Τhe Australian Prime Minister (Kevin Rudd ) said :

Muslims who want to live under Islamic Sharia law were told on Wednesday to get out of Australia , as the government targeted radicals in a bid to head off potential terror attacks..

Separately, Rudd angered some Australian Muslims on Wednesday by saying he supported spy agencies monitoring the nation's mosques. Quote:
'IMMIGRANTS, NOT AUSTRALIANS, MUST ADAPT. Take It Or Leave It. I am tired of this nation worrying about whether we are offending some individual or their culture. Since the terrorist attacks on Bali , we have experienced a surge in patriotism by the majority of Australians. '

'This culture has been developed over two centuries of struggles, trials and victories by millions of men and women who have sought freedom'

'We speak mainly ENGLISH, not Spanish, Lebanese, Arabic, Chinese, Japanese, Russian, or any other language. Therefore, if you wish to become part of our society . Learn the language!'

'Most Australians believe in God. This is not some Christian, right wing, political push, but a fact, because Christian men and women, on Christian principles, founded this nation, and this is clearly documented. It is certainly appropriate to display it on the walls of our schools. If God offends you, then I suggest you consider another part of the world as your new home, because God is part of our culture.'

'We will accept your beliefs, and will not question why. All we ask is that you accept ours, and live in harmony and peaceful enjoyment with us.'

'This is OUR COUNTRY, OUR LAND, and OUR LIFESTYLE, and we will allow you every opportunity to enjoy all this. But once you are done complaining, whining, and griping about Our Flag, Our Pledge, Our Christian beliefs, or Our Way of Life, I highly encourage you take advantage of one other great Australian freedom, 'THE RIGHT TO LEAVE'.'

'If you aren't happy here then LEAVE. We didn't force you to come here. You asked to be here. So accept the country YOU accepted.'

Διακήρυξη τορπίλη και ο Ντεντέ...

Γκιαούρης σημαίνει στην τουρκική γλώσσα άπιστος και ήταν υβριστική ονομασία των χριστιανών που είχαν την θεία τύχη να ζουν υπό τον Οθωμανικό ζυγό.
Για μας είναι μια λέξη που συναντήσαμε στα σχολικά εγχειρίδια,πριν βέβαια τους αλλάξουν τον αδόξαστο οι αναθεωρητές-εθνομηδενιστές, άσχετοι και φυτεμένοι ιστορικοί τύπου Ρεπούση.
Ο Αμπντουλχαλίμ Ντεντέ είναι μειονοτικός δημοσιογράφος, στην Θράκη.Χρόνια τώρα τα ελληνικά ΜΜΕ μας τον παρουσιάζουν σαν μετριοπαθή και φιλειρηνικό άνθρωπο.Στο βίντεο θα δείτε τον "μετριοπαθή" αυτό άνθρωπο να βγάζει λόγο ενόψει των ελληνικών εκλογών του 2007,όπου μέσα σε ένα παραλήρημα εθνικιστικού μίσους παροτρύνει τους ομοθρήσκους του να μην ψηφίζουν "γκιαούρηδες".
Προ ετών παραλογιζόμενοι πολιτικοί,δημοσιογράφοι και πανεπιστημιακοί(λίγοι είναι ευρέως γνωστοί,τους υπόλοιπους τους έβαλαν για μπούγιο,για κομπάρσους)υπέγραψαν ένα ιλαρό κείμενο όπου ζητούσαν από την Ελληνική Πολιτεία να ζητήσει επισήμως συγνώμη για την σφαγή της Σρεμπρένιτσα. Ναι,ναι καλά διαβάσατε να ζητήσει η Ελλάδα συγνώμη για την σφάγη μουσουλμάνων στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη.Τα επιχειρήματα γέματα ψέμματα και παραλογισμούς. Και καλά οι υπογράψαντες (Σ.Μάνος,Α.Ανδριανόπουλος Ν.Δήμου, Π.Κουναλάκης, Ν.Μπίστης και οι κομπάρσοι) δεν ντράπηκαν να βάλουν την υπογραφή τους σε τέτοιο κατάπτυστο κείμενο. Δεν ντράπηκαν να ζητήσουν τον εξευτελισμό της πατρίδας τους.Δεν ντράπηκαν να βάλουν το όνομα τους δίπλα στον Βοσκόπουλο, ο οποίος είναι αρχηγός του Ουράνιου Τόξου(=κομματίδιο που προπαγανδίζει τις θέσεις των Σκοπίων στην Ελλάδα και παίρνει ελάχιστες χιλιάδες ψήφους).Τουλάχιστον δεν ντράπηκαν να βάλουν το όνομά τους δίπλα στον γκρίζο-λύκο Ντεντέ;

Το κείμενο τορπίλη εναντίον της Ελλάδας:http://www.bulls.gr/read_op.php?oid=1276&mid=192 και οι υπογραφές...Εύγε πεμπτοφαλαγγίτες!
Ακολουθεί το βίντεο του συνυπογράψαντος Ντεντέ...

O Krugman και ο Θανάσης

Tα οικονομικά δεν τα πολυκατέχω. Τον Paul Krugman δεν τον γνώριζα. Μέχρι πέρσι που έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του «Η συνείδηση ενός προοδευτικού» (αγγλιστί Τhe conscience of a liberal). Ωραίο και ιδιαίτερα κατατοπιστικό. Είναι μια περιπλάνηση στην πολιτική ιστορία των ΗΠΑ μέσα από το πρίσμα της εκάστοτε οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε στην Αμερική και με έμφαση στις κοινωνικές επιπτώσεις της πολιτικής αυτής. Το βιβλίο προσφέρει επίσης στον αμύητο αναγνώστη μια χαρτογράφηση των πολιτικών και ιδεολογικών δυνάμεων και μια περιγραφή των ιδεολογικών συγκρούσεων γύρω από θέματα όπως το κράτος πρόνοιας, το συστήμα υγείας και ασφάλισης κλπ.
Ο Κrugman βασικά επιτίθεται στους νεοφιλελεύθερους ταλιμπάν. Περιγράφει τα δείνα που συσώρευσε η ιδεολήψια που με μπροστάρη τον Reagan εφαρμόστηκε στις ΗΠΑ και μετά σε όλο σχεδόν τον κόσμο. Είναι οπαδός του κράτους πρόνοιας, της φορολογίας στα υψηλά εισοδήματα και νοσταλγός του Νew Deal και του Ρούσβελτ.
Στο σύντομο βιογραφικό του σημείωμα διαβάζει κανείς ότι σήμερα είναι καθηγητής οικονομικών και διεθνών σχέσεων στο Πρίνστον και αρθρογραφεί στους Νew York Times. Φαίνεται ότι πρόσφατα του απονεμήθηκε το Νόμπελ Οικονομικών, το οποίο-δεν είμαι απόλυτα σίγουρος-δεν έχει την αίγλη και την σημασία που έχουν τα άλλα βραβεία Νόμπελ. Το θέσπισε το 1969 η τράπεζα της Σουηδίας και παραμένει έκτοτε στην σκιά των κλασσικών Νόμπελ. Πάντως ήταν μια τιμητική διάκριση για τον Κrugman, ο οποίος όμως ήταν ούτως ή άλλως αναγνώρισμενος από το συνάφι του.
Προ ημερών επισκέφτηκε την Ελλάδα. Έδωσε διάλεξη, συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό και η επίσκεψη του έγινε θέμα στις τηλεοράσεις και τις εφημερίδες. Στην χώρα όμως που τα επόμενα χρόνια θα κυβερνήσουν οι κκ Γιώργος Παπανδρέου και Ντόρα Μπακογιάννη (ναι,ναι που να χτυπιέστε κάτω αυτό είναι το μέλλον σας ό,τι και να κάνετε) γίνονται υπουργοί και μάλιστα οικονομικών άτομα σαν τον γίγαντα Θανάση Μπούρα. Δεν τον ξέρετε; Καλά κάνετε. Δεν χάνετε τίποτα. Ανοίγω μια μικρή παρένθεση: Τυπικός πολιτικός της εποχής μας με φάτσα που φωνάζει «κάνω ρουσφέτια» που υπό άλλες σοβαρότερες συνθήκες δεν θα πέρναγε ούτε το κατώφλι υπουργείου. Όμως από εδώ και μπρος τέτοιοι θα μας κυβερνούν. Γιατί ποιός σοβαρός άνθρωπος δέχεται να πολιτευτεί και να ενταχθεί σε ένα πολιτικό σύστημα που έχει την κλοπή των χρημάτων του ελληνικού λαού ως έμβλημα; Η μπάζα(για να χτίσουμε κανά σπιτάκι, να έχουμε χρήμα για εξαγορά δημοσιογράφων και να ικανοποιήσουμε γενικά το ξελιγωμένο μάτι μας) είναι το όνειρο κάθε πολιτικάντη, όπως και των αρουραίων που τους ακολουθούν και στελεχώνουν ως τερμίτες τον κρατικό μηχανισμό. Αυτοί οι τελευταίοι βέβαια προορίζονται για μικρότερες μπάζες. Είναι λιγούρια β’ κατηγορίας.
Πάμε πίσω λοιπόν στον Κrugman και στον Θανάση. Ο Θανάσης υπουργός Οικονομικών της χώρας σας, θυμίζω, αγορεύει στην Βουλή-κανονικά θα έπρεπε να την σφουγγαρίζει-και αναφέρεται στην επίσκεψη του διάσημου οικονομολόγου…Απολαύστε τον!

Όπου να ΄ναι, θα το σφυρίξει

Δεν υπάρχει τίποτε πιο τραγικό (με την κυριολεκτική/θεατρική έννοια) από μία κυβέρνηση που βρίσκεται στα τελευταία της. Ό,τι και να κάνει βρίσκει σύσσωμη την κοινή γνώμη απέναντί της. Ο αντιπολιτευόμενος τύπος δε βάζει γλώσσα μέσα. Ο συμπολιτευόμενος τύπος στην αρχή θυμίζει πατέρα που ο γιος του μένει στα μαθηματικά («Πω πω τι ντροπή. Παιδί είναι τι να κάνουμε;») και μετά σιγά-σιγά το γυρίζει και αυτός στην αντιπολίτευση, σε μια προσπάθεια να γλυτώσει τη γελοιοποίηση και να περισώσει και κάποιο μερίδιο αγοράς.

Το ενδιαφέρον είναι πως αυτή η ασθένεια δε φαίνεται να έχει καμία σχέση με την αντικειμενική πορεία της κυβέρνησης. Πάρτε τα δύο πιο πρόσφατα ελληνικά παραδείγματα (ΠΑΣΟΚ 1989 και ΠΑΣΟΚ 2004). Και στις δύο περιπτώσεις, για δύο τουλάχιστον χρόνια πριν τις εκλογές, το υπουργικό συμβούλιο έπαιζε το ρόλο της Ορνέλα Μούτι στο «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου». Και, όμως, ενώ την πρώτη φορά, όντως, η κατάσταση τους είχε φύγει από τον έλεγχο (Gracias Koskota, που έλεγε και ο Χάρρυ Κλυν), η κυβέρνηση Σημίτη θα έπρεπε να μείνει ως μία από τις πιο παραγωγικές στην νεότερη ελληνική ιστορία (Ολυμπιακοί, δημόσια έργα, Euro, ιδιωτικοποιήσεις, 17 Νοέμβρη).

Οι επικρίσεις του τύπου και η δυσφορία της κοινής γνώμης δεν είναι η μόνη ένδειξη ότι το ματς βρίσκεται στις καθυστερήσεις και ότι η αλλαγή εξουσίας είναι θέμα χρόνου. Εξίσου χαρακτηριστική είναι η ηττοπάθεια των υψηλόβαθμων στελεχών. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα, και εδώ, από τον Κώστα Σημίτη. Εγώ αν ήμουν στη θέση του το Μάρτιο του 2004 θα είχα βγει στις τηλεοράσεις και θα έλεγα: «Άντε και απαυτωθείτε. Σας έβαλα στην ΟΝΕ, σας έφτιαξα αεροδρόμιο και οδικό δίκτυο που το ζηλεύει και η Γερμανία, είμαστε έτοιμοι να διοργανώσουμε υπερολυμπιάδα και ο Κουφοντίνας είναι στη φυλακή. Ντάξει εγώ ο ίδιος είμαι λίγο κακομούτσουνος και έχει πέσει γερό φαγοπότι επί των ημερών μου αλλά α. ούτε και ο άλλος είναι κανας Νίκος Παπαδάκης και β. όποιος νομίζει ότι μπορεί να καταπολεμήσει τη διαφθορά στην Ελλάδα είναι γελασμένος». Αντί αυτού παρέδωσε με συνοπτικές διαδικασίες, σα βρεγμένη γάτα, την αρχηγία. Μόνο συγγνώμη δε μας ζήτησε.

Δεν ξέρω αν η κυβέρνηση Καραμανλή είναι η χειρότερη όλων των εποχών. Η αλήθεια είναι ότι μια απογοήτευση (hangover που λέμε στα ελληνικά) ήταν αναμενόμενη μετά τους Ολυμπιακούς. Επειδή φαντάζομαι ότι ο ανηψιός ενός θρύλου, θα ανησυχεί ιδιαίτερα για την υστεροφημία του, θεωρώ πως η ιστορία θα του φερθεί με κατανόηση. Ιδιαίτερα αν η κρίση που διανύουμε κρατήσει δυο-τρια χρόνια ακόμα, ο Καραμανλής Jr το 2030 θα δηλώνει ότι είχε τρομερό σχέδιο και όραμα, αλλά δεν του επέτρεψαν οι διεθνείς συγκυρίες να το εφαρμόσει. Στην Ελλάδα είμαστε και αγαπησιάρηδες. Συγχωρούμε εύκολα. Εδώ κυκλοφορεί ελεύθερος ο Παττακός, στον Κωστάκη θα κρατήσουμε κακία;

Αυτός που ίσως θα έπρεπε να ανησυχεί περισσότερο είναι ο Γιώργος Παπανδρέου. Συνήθως, όσο πιο θνησιγενής είναι μια κυβέρνηση, τόσο καλύτερος δείχνει ο αρχηγός της αντιπολίτευσης. Μας θυμάμαι 16 χρονών στο Σύνταγμα να αποθεώνουμε το Μητσοτάκη (υπήρχε και ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Ξαρχάκου). Το 2004 ο Κώστας Καραμανλής (ένας εντελώς άπειρος πολιτικός με μόνο προσόν το επώνυμό του, για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους) παρουσιαζόταν ως ο Μεσσίας που θα επανιδρύσει το κράτος. Ο Κολοσσός δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις ιστορίας, αλλά θα εικάσω πως λίγοι Έλληνες πολιτικοί είχαν μεγαλύτερη υπουργική εμπειρία από τον κ. Παπανδρέου πριν πρωθυπουργοποιηθούν. Ήταν Υπουργός Παιδείας, όταν ήμουν ακόμα στο Γυμνάσιο. Και, όμως, ακόμα και ανάμεσα στα στελέχη και τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ, με την κυβέρνηση να έχει μπει ανεπιστρεπτί στο τελικό στάδιο του πανικού και της γκάφας, δεν φαίνεται να υπάρχει ιδιαίτερος ενθουσιασμός για την προοπτική να αναλάβει το «παιντί», που λέγαμε και στα 80s, την εξουσία.

Οι δημοσκοπήσεις, πάντως, δείχνουν ότι κάποια στιγμή στα επόμενα δύο χρόνια θα γίνει πρωθυπουργός. Θα είναι η τρίτη γενιά της οικογένειας Παπανδρέου˙ τεράστιο ρεκόρ όταν η βασιλική οικογένεια μετά βίας κράτησε τέσσερεις. Μεταξύ μας δεν νομίζω ότι έχει καμιά ιδιαίτερη πρεμούρα. Θα μου πεις τι άλλο να έκανε; Πρόεδρος σε Τράπεζα; Σύμβουλος περιβάλλοντος; Βετεράνος τριαθλητής; Σε μια χώρα όπου όλοι φαντασιώνονται αξιώματα και τίτλους, ίσως είναι υγιές ότι ο επόμενος κυβερνήτης μας θα είναι ένας άνθρωπος που δείχνει να έχει μπει κατά λάθος στην πολιτική. Έτσι και αλλιώς υψηλές απαιτήσεις ως λαός δεν έχουμε: Να διατηρηθούν τα ισχύοντα σύνορα του ελληνικού κράτους (άντε για μια βραχονησίδα δε θα χαλάσουμε τις καρδιές μας) και πού και πού να κερδίζουμε και κανά Εurobasket ή καμιά Εurovision. Τα άλλα θα τα βολέψουμε μόνοι μας.

Μια τελευταία συμβουλή για τα μέλη της κυβέρνησης: χαλαρώστε. Εδώ που έχει φτάσει η κατάσταση δε σώζεται. Δεν πα να πέσει το spread με το Γερμανικό ομόλογο στο μηδέν, δεν πα να μπει ο ελληνικός στρατός στην Κωνσταντινούπολη, άπαξ και κολλήσεις το μικρόβιο της γκαντεμιάς η πορεία ειναι προδιαγεγραμμένη. Για την ώρα καλά το πάτε, που λέει και ο Γεωργίου: Συνεχής στήριξη στον πρωθυπουργό, χαμηλό προφίλ και όχι πολλές εμφανίσεις σε κανάλια και εφημερίδες. Άντε να περάσει, όπως, όπως η επόμενη πενταετία και μετά θα έρθει, και πάλι, η δική σας σειρά να ξεσαλώσετε. Είναι εξαιρετικά διασκεδαστικό το να είσαι αντιπολίτευση σε μια κυβέρνηση που μετράει αντίστροφα. «Εδώ και τώρα εκλογές», «αποτύχατε, φύγετε» και όλα τα σχετικά. Και όλοι εσείς που σήμερα είστε ο γενικός περίγελως για τα σκάνδαλα, την εγκληματικότητα, την ακρίβεια, τον Παλιοκώστα κλπ θα φαντάζετε ως η μόνη φερέγγυα πρόταση για να γλυτώσει «ο τόπος» από την καταστροφή.

Προς Θεού, όχι στην απλή αναλογική. Η χώρα χρειάζεται ισχυρές κυβερνήσεις.

Other People's Money; Σκεφτείτε Το Άλλη Μια Φορά

Με το θέμα των “golden boys” ασχοληθήκαμε αναλυτικά στο προηγούμενο post.
Ουσιαστικά, το θέμα κλείνει αποδεχόμενοι απλά τη διαφορετικότητα στη νοοτροπία και στο τρόπο λειτουργίας του δημοσίου τομέα σε σχέση με τον ιδιωτικό.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα έχουμε φτάσει να θεωρούμε ότι κάθε δημόσια υπηρεσία πρακτικά δικαιολογείται να μη λειτουργεί σωστά. Για μένα αυτή η προσέγγιση και λανθασμένη είναι αλλά και βλαβερή καθώς ουσιαστικά οδηγεί στη διαιώνιση αυτής της κατάστασης.

Ευθύνη για αυτό έχουν όλοι. Έχουν σαφώς όλες οι κυβερνήσεις που δημιούργησαν και γιγάντωσαν το δημόσιο τομέα. Σαφώς τα ΜΜΕ που κριτικάρουν επιφανειακά αλλά ποτέ δεν έχουν σταθεί στο πλευρό πολιτικών που είχαν τη διάθεση να πάρουν ριζικά μέτρα για την ορθολογικοποίηση του δημοσίου τομέα. Και βέβαια, last but not least, φταίμε σαφώς οι πολίτες. Ο νεοέλληνας αντιμετωπίζει το δημόσιο είτε με αδιαφορία (που δεν θα έπρεπε με δεδομένο ότι ο καθένας από εμάς και όλοι μαζί χρηματοδοτούμε τη λειτουργία του δημόσιου τομέα) είτε ως Ελντοράντο για ημι-παράνομες επιχειρηματικές δραστηριότητες , παρασιτικού τύπου.

Σε κανένα άλλο κράτος, δεν υπάρχει τόση άγνοια και αδιαφορία των πολιτών για τον τρόπο που ξοδεύονται τα λεφτά τους. Αυτή η διαπίστωση δεν είναι στο ελάχιστο υπερβολική. Το παράδειγμα με την κρατική βοήθεια στις τράπεζες είναι χαρακτηριστικό.

Ακόμα και άνθρωποι του τραπεζικού κλάδου, δεν γνωρίζουν τις βασικές παραμέτρους παροχής της βοήθειας αυτής. Είναι αμφίβολο αν ο μέσος πολίτης γνωρίζει το ποσό της βοήθειας και τις τράπεζες – αποδέκτες.

Με δεδομένο πάντως το ποσό της βοήθειας (περίπου 28.000.000.000 Ευρώ), το ενδιαφέρον του μέσου πολίτη θα έπρεπε να ήταν μεγαλύτερο. Άλλο ένα παράδειγμα αναντιστοιχίας μεγεθών και ενδιαφέροντος σε αυτήν την χώρα. Κάνουμε ολόκληρες ιστορίες για 1 και 2 εκατομμύρια ευρώ και για την τεράστια αυτή επένδυση κοιμόμαστε.

Δεν υπάρχει περίπτωση να μου βρείτε ένα ικανοποιητικό ποσοστό Ελλήνων που να γνωρίζει πότε θα πάρουμε πίσω τα λεφτά μας από τις Τράπεζες, με τη απόδοση και με ποιους όρους.

Ακόμα και η κυβέρνηση έδωσε την εντύπωση ότι αντιμετωπίζει το θέμα μάλλον διαδικαστικά. Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει από την ταχύτατη και χωρίς ιδιαίτερο προβληματισμό επιλογή των ανθρώπων που θα επιβλέπουν αυτήν την τεράστια επένδυση.

Και η αντιπολίτευση έχει σαφώς ευθύνες. Ο ρόλος της είναι η εποικοδομητική κριτική της κυβέρνησης και εδώ υπήρχε σαφώς η ανάγκη άσκησης πίεσης στην κυβέρνηση για περισσότερες πληροφορίες.

Τέλος, και οι εφημερίδες και τα λοιπά ΜΜΕ, έχουν ευθύνη. Αφιερώνουν σελίδες επί σελίδων στο κάθε διάττοντα αστέρα της Ελληνικής επιχειρηματικής σκηνής αλλά η επιλογή και το who is who των εκπροσώπων της κυβέρνησης στα ΔΣ των Τραπεζών πέρασαν σε μονόστηλο.

Στην Ελλάδα της μηδαμινής συλλογικής κουλτούρας, της μαύρης οικονομίας, των παρασιτικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και των διαβρωμένων ΜΜΕ, καλώς ή κακώς, η μόνη ελπίδα για ένα πιο ορθολογικό και πιο αποτελεσματικό κράτος μπορεί να έρθει μόνο από την πολιτική εξουσία.

Έγινε στο παρελθόν επί ΠΑΣΟΚ (με την ίδρυση του ΑΣΕΠ από τον Αναστάση Πεπονή και των ΚΕΠ από το Σταύρο Μπένο) και ελπίζουμε να δούμε ανάλογες πρωτοβουλίες και στο μέλλον. Η πρόσφατη πρωτοβουλία της κυβέρνησης Καραμανλή για την επιβολή πλαφόν στις αμοιβές των κρατικών στελεχών είναι σαφώς ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση (αρκεί να φροντίσει να κλείσει ερμητικά και τα πορτο-παράθυρα).

Άλλωστε για τους παραγωγικούς και ικανούς πολίτες, οι αμοιβές αυτές ήταν μια πρόκληση. Δεν διαφωνεί κανείς ότι τα στελέχη πρέπει να αμείβονται αλλά η λογική λέει ότι θα πρέπει να λαμβάνουν όσα και σε αντίστοιχη θέση στον ιδιωτικό τομέα (και πιθανώς και ελαφρώς λιγότερα με δεδομένο ότι λειτουργούν σε μια προστατευμένη αγορά).

Στην αδιέξοδη κατά τα φαινόμενα αυτή κατάσταση, ίσως αυτό που τελικά μας λείπει είναι η πίστη στη δύναμη του μέσου πολίτη.. Για μια ακόμα φορά, φοβάμαι πως θα καταλήξουμε να ελπίζουμε (ουτοπικά) και να προσδοκούμε την αφύπνιση της σιωπηλής, κοινωνικής πλειοψηφίας. Ως τότε, η μειοψηφία της ρεμούλας και της λαμογιάς θα επικρατεί με τη στήριξη διεφθαρμένων και αχόρταγων πολιτικών.
Θα αντιμετωπίζουμε τα επεισόδια με θεωρητική αγανάκτηση και των ελπίδα να μην πλησιάσουν τις περιουσίες μας.. Θα γίνουν άραγε ποτέ μαζικές διαδηλώσεις ενάντια σε όσους τα σπάνε κατά συρροή; Θα έπρεπε αλλά αμφιβάλλω.

Νομίζω ότι μόνο όταν βρεθεί η πολιτική ηγεσία που θα εμφυτεύσει στον πολίτη το αίσθημα ενός δίκαιου και αποτελεσματικού κράτους, θα ξυπνήσει και ο πολίτης για να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του. Και αυτή η συμμαχία κράτους – πολιτών είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να εκλείψουν μια και καλή όσα δυσάρεστα βλέπουμε καθημερινά.

Όταν ο Γιάννης συνάντησε τον Άλεξ

Απόγευμα καθημερινής σε ένα καφέ στην Πλάκα.

Άλεξ: Καλημέρα. Με λένε Άλεξ

Γιάννης: Καλημέρα. Είμαι ο Γιάννης. Από πού είσαι Άλεξ; Τουρίστας;

Α: Ναι τουρίστας. Για λίγες μέρες ήρθα. Από την Αμερική.

Γ: Ναι, η καταγωγή σου όμως;

Α: Ξέρω γω. Τρέχα γύρευε! Λίγο Δυτική Αφρική, λίγο Ιρλανδία, λίγο Ινδία. Έχω και αίμα Απάτσι μέσα μου.

Γ: Απάτσι! Σοβαρά;

Α: Δεν ξέρω. Έτσι το λέω. Ψαρώνουν οι γκόμενες. Τι τα ψάχνεις.

Γ: Ναι ρε παιδί μου. Εσύ μέσα σου τι νοιώθεις, όμως;

Α: Εγώ νοιώθω Έλληνας.

Γ: Έλληνας; Μα, με το συμπάθιο δηλαδή, αλλά είσαι μαύρος, κατράμι.

Α: Ε και; Ζωολογία κάνουμε; Νοιώθω Έλληνας, άρα είμαι Έλληνας. Σε αντίθεση με εσένα που έχεις το εβραϊκό όνομα «Ιωάννης», εγώ έχω και ελληνικό όνομα: Alexander, Αλέξανδρος, αυτός που διώχνει τους άνδρες.

Γ: Δίκιο έχεις: Άλεξ, Αλέξανδρος. Θα έχεις ακούσει τι τραβάμε με το Μακεδονικό.

Α: Να σου πω την αλήθεια δεν ασχολούμαι με την πολιτική. Tι τραβάτε;

Γ: Έχουμε κάτι γυφταλβανούς βόρειους γείτονες που λένε ότι η Μακεδονία είναι δική τους.

Α: Και εσείς τι λέτε;

Γ: Ότι είναι ελληνική, βέβαια.

Α: Μπράβο.

Γ: Τι μπράβο; Με κοροϊδεύεις; Κάτι πρέπει να γίνει.

Α: Ε, τι θα γίνει; Ό,τι γίνεται πάντα. Θα νικήσει ο ισχυρότερος.

Γ: Καλά και το δίκαιο, το σωστό, το ηθικό;

Α: Πω πω φίλε μου. Σε σας τους Έλληνες αρέσουν οι βαρύγδουπες λέξεις. Άστα αυτά. Κοίτα τα κοριτσάκια. Γαλλιδούλες πρέπει να είναι. Ανεβήκαν στην Ακρόπολη και τη βρήκαν κλειστή. Δεν έχουν τι να κάνουν. Είσαι να τους την πέσουμε;

Γ: Πω πω μεγάλη ντροπή αυτό με την Ακρόπολη, δεν μπορώ να το χωνέψω.

Α: Αλήθεια, γιατί είναι κλειστή;

Γ: Κάνουν διαμαρτυρία οι συμβασιούχοι του Υπουργείου Πολιτισμού.

Α: Οι συμβασιούχοι τι είναι;

Γ: Είναι υπάλληλοι. Προσλαμβάνονται ως προσωρινοί, αλλά στο τέλος μονιμοποιούνται. Απλά τώρα η κυβέρνηση θέλει να τους απολύσει.

Α: Κατάλαβα. Να δουλέψουν θέλουν οι άνθρωποι. Ε, δεν είναι ντροπή. Η κυβέρνηση έχει λεφτά να τους δώσει;

Γ: Τι λεφτά ρε Άλεξ. Στη χρεωκοπία είμαστε.

Α: Επομένως, ούτε η κυβέρνηση φταίει. Για ποιον είναι ντροπή;

Γ: Για όλους μας, ρε γαμώτο. Χρησιμοποιούμε την Ακρόπολη ως μέσο εκβιασμού;

Α: Ε αφού έχετε διαφωνίες, τι θα κάνετε; Θα πάτε στο εξωτερικό να τις λύσετε; Και από ό,τι βλέπω δεν είναι μόνο οι συμβασιούχοι. Όλοι σας κρύβετε πολύ θυμό μέσα σας.

Γ: Ναι ρε Άλεξ, αλλά στην Ακρόπολη, να ούμε;

Α: Τι φοβάσαι; Μήπως παρεξηγηθούν τα μάρμαρα; Ξέρεις τι έχουν δει αυτά στην ιστορία τους;

Γ: Ναι αλλά δε σεβόμαστε τίποτε, αδελφάκι μου. Μέσα στο σπίτι μας, στο σαλόνι μας;

Α: Γιατί οι οικογένειες πού μαλώνουν; Στο σαλόνι μαλώνουν. Αν και, μεταξύ μας Γιάννη, ελπίζω να μην παρεξηγηθείς, αλλά μια απέραντη τουαλέτα την έχετε καταντήσει την Αθήνα.

Γ: Είσαι ξένος και δε με πιάνεις. Ο χώρος είναι ιερός.

Α: Άντε πάλι με τις πομπώδεις λέξεις σας. Ιερός τι σημαίνει;

Γ: Ιερός σημαίνει πάνω από το ανθρώπινο, σημαίνει κοντά στο Θεό.

Α: Ρε, Γιάννη, τώρα που λες για Θεό, μήπως διώκεται η εκκλησία στην Ελλάδα; Είδα χτες στις ειδήσεις ότι είχανε και σύσκεψη οι δεσποτάδες σας. Κάποιος Μητροπολίτης, είναι στη φυλακή για σκάνδαλα, αλλά είναι αθώος λέει. Και ένας άλλος μοναχός κατηγορείται ότι έβαζε χέρι σε ένα μαθητευόμενο παιδί που είχε. Και αυτός αθώος. Καλά, για εξήγησέ μου έχουν βαλθεί να φάνε τους παπάδες;

Γ: Μη το σκαλίζεις το θέμα ρε Άλεξ. Πίστευε και μη ερεύνα. Για πες μου κάτι, όμως, εσένα δε σε πείραξε που ήρθες τόσο δρόμο από την Αμερική και δεν κατάφερες να ανέβεις στην Ακρόπολη;

Α: Στην αρχή με πείραξε. Έχω γυρίσει όλη την Ευρώπη. Είδα το Κολοσσαίο, τον Πύργο του Άιφελ, τον Άγιο Πέτρο, τον Μπιγκ Μπεν. Ήθελα να βγάλω και φωτογραφία στον Παρθενώνα. Να σου πω, όμως, καλύτερα. Και από μακριά που τον είδα το ευχαριστήθηκα. Με έκανε να σκεφτώ.

Γ: Μπα, και τι σκέφτηκες;

Α: Πάλι δε θέλω να παρεξηγηθείς, αλλά όταν πρωτοβλέπει κανείς τον Παρθενώνα νοιώθει μια απογοήτευση. Φαντάσου. Σου λένε από μικρό παιδί ότι είναι το πιο ωραίο κτήριο στον κόσμο. Και ξαφνικά, έρχεσαι εδώ και βλέπεις κάτι μισογκρεμισμένες κολώνες.

Γ: Μισογκρεμισμένες κολώνες ο Παρθενώνας; Βέβηλε, χαζοαμερικάνε! Τι σκέφτηκες, δηλαδή, ότι θέλει βάψιμο, μήπως;

Α: Όχι. Μετά την πρώτη εντύπωση, σκέφτηκα τι τυχερός που είμαι που είμαι νέος.

Γ: Καλά μόνο αυτό σκέφτηκες;

Α: Τι ήθελες να σκεφτώ;

Γ: Ξέρω γω; Ό,τι σκέφτεται όλος ο κόσμος: Για την κλασική αρμονία, για το χρυσό αιώνα του Περικλή, για το θαύμα του Ικτίνου και του Καλλικράτη και του Φειδία, για τις απαλές γραμμές που παίζουν με το αττικό φως, για τη λιτή και απέριττη ομορφιά.

Α: Αυτά δεν τα σκέφτηκες εσύ, Γιάννη. Στα είπε η δασκάλα σου, η κυρία Βιβή, στην Τρίτη Δημοτικού, και εσύ τα παπαγαλίζεις, από τότε. Εγώ που ήμουν ελεύθερος να σκεφτώ ό,τι ήθελα, σκέφτηκα, απλά, πως είμαι τυχερός που είμαι νέος. Μη σε νοιάζει, πάντως, τα γλυπτά τα είδα από κοντά στην Αγγλία, στο Βρετανικό Μουσείο.

Γ: Άλλο έγκλημα αυτό.

Α: Ποιο έγκλημα;

Γ: Πήγε ο Σουλτάνος και πούλησε τα μάρμαρα στον Έλγιν. Σάματις ήταν δικά του;

Α: Το πρόβλημα σου εσένα ποιο είναι, ακριβώς; Ότι τα πούλησε, ή ότι δεν ήταν δικά του;

Γ: Και τα δύο.

Α: Φίλε Γιάννη, σε αυτό τον κόσμο, όλοι πουλάνε κάτι που δεν τους ανήκει. Μήπως εσείς οι νεοέλληνες δείχνετε μεγαλύτερο σεβασμό στην πατρίδα σας, στα δάση, τις θάλασσες, το περιβάλλον;

Γ: Τι θες να πεις τώρα, ρε Αμερικανάκι; Πως σωστά και τίμια έχουν τα μάρμαρα οι Άγγλοι;

Α: Πω πω πάλι με αυτές τις περίεργες λέξεις: σωστά, τίμια. Γίνεσαι κουραστικός. Να σε ρωτήσω, κάτι, τώρα, το Μουσείο της Ακρόπολης γιατί είναι κλειστό; Οι συμβασιούχοι φταίνε και για αυτό;

Γ: Όχι. Το Μουσείο δεν είναι ακόμα έτοιμο. Δηλαδή έτοιμο είναι, αλλά μαλώνουν τα Υπουργεία. Ποιος θα διοργανώσει την τελετή εγκαινίων, πόσο θα κοστίσει, ποιος θα προσκαλέσει τους επισήμους από τα ξένα κράτη. Περιμένουμε να δούμε και αν θα γκρεμίσουν τις πολυκατοικίες.

Α: Ποιες πολυκατοικίες;

Γ: Είναι δύο πολυκατοικίες που χαλάνε τη θέα από το εντευκτήριο του Μουσείου. Προσπαθούν να τις γκρεμίσουν, αλλά το θέμα κολλάει στα δικαστήρια.

Α: Δεν μένουν άνθρωποι μέσα;

Γ: Μένουν: μια γριά, ένας μουσικοσυνθέτης και κάτι άλλοι ξέμπαρκοι. Αλλά φαντάσου τώρα να έχεις φάτσα τις Καρυάτιδες ενώ πίνεις τον καφέ σου στο μουσείο. Άλλη μαγεία.

Α: Φίλε Γιάννη, χάρηκα που γνωριστήκαμε, αλλά θα σε αφήσω. Πρέπει να φύγω.

Γ: Μήπως πρέπει να προλάβεις την πτήση σου; Πρόσεχε ο Προαστιακός δεν πηγαίνει πια στο Αεροδρόμιο, είναι κλειστός.

Α: Όχι. Είμαι νέος. Πρέπει να προλάβω τη ζωή.

Γ: Κρίμα και είναι τόσο πολλά που δεν είπαμε: για την ακρίβεια, για τις συντάξεις, για την εγκληματικότητα, για τη διαφθορά, για τις ευρωεκλογές. Αν και κουτόφραγκος φαίνεσαι καλό παιδί. Να σου πω: 13 Μαϊου πού θα είσαι;

Α: Το Μάιο από τις 10 μέχρι τις 15 θα είμαι στην Ισπανία. Το ακριβές πρόγραμμα δεν το ξέρω ακόμα.

Γ: Πολύ ωραία. Να μην ξεχάσεις να ψηφίσεις το Σάκη στον τελικό της Eurovision.

Σημειώσεις:

1. Mary Beard, “The Parthenon”. Το συνιστώ.

2. Την όμορφη εικόνα για τη ζωολογία, τη χρωστάω στο φίλο Walras.

George W. Bush: Ένας (καθυστερημένος) απολογισμός

Τα (+)

1. Αθληταράς. 50φεύγα χρονών άνθρωπος και έτρεχε τα πέντε χιλιόμετρα σε 22 λεπτά και έπαιζε επαναλήψεις με 100 κιλά στον πάγκο. Σεβασμός.

2. Γερό ποτήρι. Το άτομο κόντεψε να πεθάνει από κίρρωση του ήπατος, πριν κλείσει τα 40. Δε μιλάμε για κανα δυό ουϊσκάκια μετά το φαγητό. Εδώ πρόκειται για κενό μνήμης που κράτησε ολόκληρη τη δεκαετία του 1970. Και πάλι, σεβασμός.

3. Καλ(π)ογιάννης. Θυμάστε τα σκισμένα ψηφοδέλτια στη Φλόριντα, όταν ο αδελφός Jeb, καθάρισε τις εκλογές και, μαζί, την Προεδρία των ΗΠΑ; Η οικογένεια Bush το 2000 πήρε το Λευκό Οίκο με Ταρζανίες που δύσκολα θα αποτολμούσαν άλλοι, ακόμα και σε ψηφοφορίες δεκαπενταμελούς στο Λύκειο. Τις δεύτερες εκλογές, πάντως, τις πήρε καθαρά, χωρίς πέναλτι μαϊμού και γκολ οφσάιντ.

4. Harvard/Yale. Δεν είναι εύκολο να τελειώσεις τα δύο καλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής χωρίς, καλά καλά, να ξέρεις γραφή και ανάγνωση. Το γεγονός ότι έσπρωξε ο μπαμπάς τις αιτήσεις, τον κάνει ακόμα συμπαθέστερο. Ο νεποτισμός είναι λατινική λέξη, αλλά εδώ στην Ελλάδα, αν δεν τον εφεύραμε, σίγουρα τον τελειοποιήσαμε. Δικός μας ήταν ο Πρόεδρος: Τεκνό Βορείων Προαστίων.

5. 84. Ο πατέρας φωνάζει το γιο 43 και ο γιος τον πατέρα 41 (αύξοντες αριθμοί Προέδρων των ΗΠΑ). Και οι δύο έχουν ασορτί καπελάκια με το νούμερο 84. Η ευφάνταστη εκδοχή της οικογενειοκρατίας.

6. Φονιάδες των λαών. Την δεκαετία που διανύουμε ο αντιαμερικανισμός απέκτησε δυναμική μαζικού κινήματος, παγκοσμίως. Ο Κολοσσός είναι πάντα επιφυλακτικός απέναντι στις «παλλαϊκές κατακραυγές», ιδιαίτερα όταν συγκεντρώνουν τόσο ετερόκλητους υποστηρικτές: από τον Πίντερ και την Παπαρήγα μέχρι τον Καρατζαφέρη και τους Ταλιμπάν και έντυπα από το Vanity Fair μέχρι το Ποντίκι.

7. Πεθερός. Οι δίδυμες δεσποινίδες Βush πρέπει να ήταν οι ομορφότερες κόρες Αμερικανού Προέδρου (γιατί όχι εκλεγμένου ηγέτη, γενικότερα;) στην πρόσφατη ιστορία. (Παρακαλώ τους ιστοριοδίφες αναγνώστες να με διορθώσουν. Εγώ, μόνο την κόρη του Γιτζάκ Σουμ μπορώ να σκεφτώ).

8. Αυτοσυγκράτηση. Ο Dubya τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν Πρόεδρος των ΗΠΑ. Δηλαδή ο ισχυρότερος άνθρωπος στον κόσμο, πλανητάρχης. Και, όμως, ο κάθε κομπλεξικός καραγκιοζάκος στην υφήλιο είχε το δικαίωμα να τον κοροϊδεύει και να τον λοιδωρεί με ασυλία. Μαγκιά του (του W, όχι του καραγκιοζάκου). Ο Κολοσσός ομολογεί πως δεν είναι τόσο μεγαλόψυχος. Στη θέση του, θα είχε στείλει καμιά εκατοστή τέτοιους κκ χιουμορίστες στο Guantanamo, να φτιάξουν χαρακτήρα.

9. Bruce Willis. H σκηνή όπου αποφεύγει τα παπούτσια του δημοσιογράφου, στην πρες κόνφερανς στη Βαγδάτη, είναι ό,τι πιο κουλ έχει γίνει μπροστά σε κάμερα (εξαιρούνται τα τρία πρώτα Die Hard και όλες οι ταινίες του Ταραντίνο). Ήταν τόσο απίστευτο, που δε θα εκπλαγώ αν μια μέρα βγει πως ήταν στημένο για την τηλεόραση.

10. Ιδεολόγος. Διαφωνούμε σε ΟΛΑ τα θέματα (πολιτικά, ηθικά, κοινωνικά, οικονομικά, επιστημονικά). Από την άλλη, όμως, πρέπει να του αναγνωρίσουμε ότι δε μάσησε ούτε για μισό δευτερόλεπτο και ότι δε λογάριασε το οποιοδήποτε πολιτικό κόστος, προκειμένου να υποστηρίξει τις αρχές του (αυτό το ιδιότυπο συνονθύλευμα που αρχικά απεκλήθη «συμπονετικός συντηρητισμός», και εν τέλει, ήταν νεοσυντηρητισμός με στοιχεία χριστιανικού φονταμενταλισμού).

11. Ηγέτης. Τον πόλεμο στο Ιράκ θα τον κρίνει η ιστορία. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ομαλή αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και το μέλλον των δημοκρατικών θεσμών στη χώρα. Πάντως, σε μια εποχή όπου οι πολιτικοί κυβερνούν με γνώμονα τις δημοσκοπήσεις, η σκυλίσια προσήλωση που έδειξε στην ανάγκη ανατροπής του Σαντάμ μας θύμισε μια αντίληψη που θέλει τον Πρόεδρο να διαμορφώνει, και όχι να ακολουθεί, την κοινή γνώμη.

12. Οικονομική κρίση. O Bush, όπως και οι άλλοι δυτικοί ηγέτες των τελευταίων πέντε χρόνων, μας έχουν πείσει όλους ότι η χρηματοοικονομική κρίση είναι κάτι που απλά συνέβη, και όχι κάτι που προκάλεσαν, ή επέτρεψαν, με την απερισκεψία τους. Όπως και να το κάνουμε, θέλει τρομερό θράσος.

13. Κουστούμι με μπότα καουμπόικη. Πόσο ακομπλεξάριστος πρέπει να είσαι για να φοράς τέτοιο συνδυασμό; Καλώ τον οιονδήποτε εθνικιστή Έλληνα πολιτικό να σκάσει μύτη με τσαρούχι κάτω από σμόκιν σε επίσημη εκδήλωση.

14. Υο, Βlair! Με μια απλή επιφώνηση, (που του ξέφυγε;) σε κάποια συνάντηση G8, χαρακτήρισε μια για πάντα έναν από τους πιο αντιπαθείς πολιτικούς στη σύγχρονη αγγλική ιστορία. (Πάρτε όλες τις παραπάνω κατηγορίες - εκτός από τη 12 - αντιστρέψτε τις, και έχετε το πορτρέτο του Τony Blair).

Τα (-)

Περιβάλλον. Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας αυτή τη στιγμή είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη και το γεγονός ότι χιλιάδες σοβαροί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι σύντομα η καταστροφή θα είναι μη αναστρέψιμη. Αν το 2075 ο τελευταίος Homo Sapiens πεθάνει από αφυδάτωση και ηλίαση στην κορυφή του Έβερεστ, αυτό θα οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στους δύο προέδρους Bush, και στην σταθερή πολιτική άρνησης που ακολούθησαν στο ζήτημα του περιβάλλοντος.

Σκέφτηκα να γράψω και για τα υπόλοιπα, αλλά δε θέλω να γίνω κουραστικός. Εδώ και οκτώ χρόνια τα ίδια και τα ίδια λέμε. Σας αφήνω με τη στατιστική της ημέρας:

To 2008, το 44% των Αμερικανών πίστευε πως ο «Θεός έπλασε τον άνθρωπο, πάνω κάτω στη σημερινή του μορφή, κάποια στιγμή τα τελευταία 10,000 χρόνια» (Gallup Poll, Mάιος 2008). ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ κ. ΟΜΠΑΜΑ!!!

Ο Νίκος Καρούζος για το γλωσσικό θέμα

Δεν αναφέρω την χρονιά της συνέντευξης. Η κοινή λογική και η θέαση των καταστάσεων χωρίς παρωπίδες έχουν διαχρονική αξία. Και ο Νίκος Καρούζος σε λίγες γραμμές δίνει την ουσία του ενός θέματος που ταλαιπώρησε επί μακρόν την χώρα καθώς και την μοναδική ασφαλή πορεία της ελληνικής γλώσσας για τα χρόνια που έρχονται.


Νομίζετε ότι δεν αποτελεί πλέον εθνικό θέμα η καταξίωση της δημοτικής γλώσσας ;Γιατί δεν ανανεώθηκε η προσπάθεια;

Προσωπικά δεν πιστεύω στις γλωσσικές ιδεολογίες. Η γλώσσα είναι πηγή ζωής και όχι ιδεολογία. Ο Ψυχάρης και το κίνημα της δημοτικής ή ο Μιστριώτης και το αντικίνημα της καθαρεύουσας ωφέλησαν και ταυτόχρονα έβλαψαν την πορεία της γλώσσας, ωφέλησαν στον βαθμό που είδαν ουσιαστικά κι έβλαψαν στον βαθμό που τους παρέσυρε η ακράτητη ορμή τους , ο φανατισμός. Μπορούμε σήμερα ν αντικρίσουμε καθαρά τα πράγματα, με τη νηφαλιότητα που μας επιτρέπει το πέρασμα της θύελλας. Η δημοτική γλώσσα, χωρίς αμφιβολία, διεκδικεί το μεγάλο, το πιο μεγάλο, μερίδιο του γλωσσικού πεπρωμένου των Ελλήνων. Η αμετακίνητη, όμως τούτη αλήθεια δεν πάει να πει ότι και η καθαρεύουσα δεν παίζει ως ένα σημείο τον ζωντανό ρόλο της στην πνευματική και ψυχική μας φανέρωση, στη ζωή μας. Όσο και να κατηγορηθεί σαν γλώσσα «πεποιημένη», μπήκε στη ζωή μας, έχει κι αυτή το πραγματικό της δικαίωμα στην ελληνική ζωή. Θεωρώ ξεπερασμένη και αστόχαστη κάθε φανατική μονομέρεια στον αδιάκοπο αγώνα για μια φυσική, ζωντανή λύση του γλωσσικού μας προβλήματος. Η «πολεμοχαρής μονομέρεια» στην εποχή μας-που δίνει μια πλατιά δυνατότητα «διαλεκτικής ψυχραιμίας»-είναι μονάχα τυφλό πάθος, είναι μια κακή κληρονομιά του φανατισμένου και αντιδιαλεκτικού παρελθόντος. Ο καιρός των ανεδαφικών υπερβολών στον γλωσσικό διχασμό του Έθνους έχει για πάντα φύγει. Σήμερα το γλωσσικό πρόβλημα είναι στο δρόμο που οδηγεί προς την αφανάτιστη λύση. Και θα είναι αυτή η λύση μέσα στη ζωή. Κάθε προσπάθεια σ αυτό πρέπει να συντείνει. Κάθε προσπάθεια πρέπει να χτίζει σίγουρα και να κοιτάζει με ουσιαστικό λογισμό το γλωσσικό μέλλον.

Ποια μορφή μπορεί να πάρει μια εκδήλωση που θα φιλοδοξούσε να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τον εγκαταλειφθέντα αγώνα;

Ο μόνος αγώνας είναι για την γλωσσική ομαλότητα, που θα προκύψει «με καιρό και με κόπο» στη μοίρα του Έθνους. Και θα αποκτήσουμε την περιπόθητη γλωσσική ομαλότητα όταν η δημοτική πάρει το πρωτείο, που της ανήκει, σε όλους τους χώρους, η φωτισμένη δημοτική που δεν θα αρνηθεί τις όποιες χρήσιμες υπηρεσίες της καθαρεύουσας, γιατί δεν μπορεί να τις αρνηθεί.

"Golden Boys"

Ένα πράγμα που αδυνατώ να καταλάβω στην Ελληνική πραγματικότητα είναι η συχνότητα των απεργιών των δημοσίων υπαλλήλων. Μου φαίνεται πολύ πιο λογικό να κάναμε απεργία όλοι οι υπόλοιποι με «θεσμικό αίτημα» την άρση της μονιμότητας ή έστω την θέσπιση κριτηρίων αξιολόγησης του έργου.

Λογικό ακόμα θα ήταν να υπάρχουν κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι θα βγουν διαμαρτυρόμενοι (κατά τη στρατιωτική ορολογία) διότι γίναν δημόσιοι υπάλληλοι με σκοπό να προσφέρουν και να βελτιώσουν τη λειτουργία του κράτους και κατέληξαν οκνηροί και αδιάφοροι.

Οι εργασιακές σχέσεις είναι ίσως από τις πιο δύσκολες να διαχειριστεί κανείς. Έχουν την ιδιαιτερότητα ότι η ατομική συμπεριφορά έχει αντίκτυπο και πέρα από το άτομο. Φανταστείτε, είμαστε δύο συνάδελφοι και «τρέχουμε» μαζί μια δουλειά. Δεν είναι ακραίο το παράδειγμα, είναι από τα πιο κοινά. Αν εγώ δεν κάνω τη δουλειά μου καλά, αυτό θα χτυπήσει σε σένα. Θα αναγκαστείς να δουλέψεις περισσότερο για να καλύψεις και τη δική μου ανεπάρκεια. Κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία, θα το κάνεις ένα μήνα, δυο .. άντε ένα χρόνο. Αν δεις ότι έτσι πάει η δουλειά, θα αρχίσεις κι εσύ να το κωλοβαράς και απλά η δουλειά δε θα γίνεται σωστά. Δε θα έχεις και άδικο..

Κανένας άνθρωπος δε γεννήθηκε ίδιος με το διπλανό του – είναι το πιο φυσικό πράγμα του κόσμου δύο άνθρωποι να μην έχουν την ίδια απόδοση σε μια εργασία.
Αλλά, όταν οι διαφορές είναι σημαντικές, θα πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα να επιβραβεύει τον πιο εργατικό, τον πιο ικανό, τον πιο φιλότιμο… Αυτό είναι αναγκαίο και για τον εργαζόμενο αλλά και για την εταιρεία για να αποφευχθεί η αδιαφορία και ανεπάρκεια που περιγράψαμε παραπάνω..

Στον ιδιωτικό τομέα αυτό συμβαίνει σε ευρεία κλίμακα και σε πάρα πολλά επίπεδα..
Η επιβράβευση μπορεί να είναι ηθική (διόλου ασήμαντη κατά τη γνώμη μου), επαγγελματική (νέα καθήκοντα, ευκαιρίες ανέλιξης κλπ) και βεβαίως υλική (επίδομα αποδοτικότητας ή σε απλά Ελληνικά bonus).

Δε νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που να διαφωνούν στη γενική αρχή ότι η εργατικότητα και η αποδοτικότητα πρέπει να επιβραβεύονται.. Οι διαφωνίες γενικά έχουν να κάνουν με τον τρόπο επιβράβευσης και το ποιος αποφασίζει για αυτήν.

Όσο πιο ανταγωνιστικό είναι ένα εργασιακό περιβάλλον, τόσο πιο «δουλεμένα» είναι και τα συστήματα επιβράβευσης της αποδοτικότητας. Ο τραπεζικός χώρος , στην Ελλάδα και παγκοσμίως, είναι ένας ιδιαίτερα ανταγωνιστικός εργασιακός στίβος. Ο στόχος κάθε τράπεζας είναι σαφώς διατυπωμένος και είναι η μεγιστοποίηση της κερδοφορίας και τα κίνητρα προς τους εργαζομένους που συμβάλλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου είναι ευλόγως ισχυρά.

Από την άλλη, όπως γνωρίζει οποιοσδήποτε έχει διαβάσει έστω και ένα μονόστηλη οικονομικής εφημερίδας κάποια στιγμή στη ζωή του, οι τράπεζες κατά κανόνα και υπό κανονικές συνθήκες σημειώνουν υψηλή κερδοφορία. Άρα, παρά τα κίνητρα, μένει και ένα σημαντικό κομμάτι κερδών στην Τράπεζα..

Για να μιλήσουμε με απλά και κατανοητά νούμερα, είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις τραπεζικών στελεχών που θα λάβουν ως πριμ παραγωγικότητας ποσοστό μεγαλύτερο του 15-20% των εσόδων που έχουν δημιουργήσει για την τράπεζα. Το νούμερο είναι λίγο αυθαίρετο , όπως επίσης και η προσέγγιση σε επίπεδο εσόδων και όχι κερδών. Αλλά , το γενικό συμπέρασμα είναι σαφές - μεγάλα bonus παίρνουν όσοι φέρνουν μεγάλα έσοδα /κέρδη στην τράπεζα.

Κανένα ανθρώπινο σύστημα (με την εξαίρεση του pick and roll του Παναθηναϊκού..) δεν είναι τέλειο. Ενστάσεις σαφώς υπάρχουν. Ο επιμερισμός των εσόδων / κερδών είναι μια τεχνητή διαδικασία και σε μεγάλο βαθμό αυθαίρετη. Επιπλέον, υπάρχουν πλεονεκτικές και λιγότερο πλεονεκτικές θέσεις. Όλα αυτά σωστά και αποδεκτά – αλλά, από την άλλη, σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, μια τράπεζα που θα είχε ένα ξεκάθαρα πιο δίκαιο σύστημα αξιολόγησης θα «τράβαγε» όλα τα ικανά στελέχη και θα ανάγκαζε τις υπόλοιπες να προσαρμοστούν. Σαφώς όχι σε απόλυτο βαθμό αλλά σε ικανοποιητικό σίγουρα. Η πραγματικότητα μας λέει ότι τα συστήματα όλων των τραπεζών είναι λίγο πολύ δίκαια..

Για να πάμε στο «δια ταύτα» και στο σήμερα. Σαφώς έχουν γίνει υπερβολές στις πληρωμές των bonus… Και δε διαφωνώ ότι όταν μία ομάδα «παράγει» ζημιές δεν πρέπει να λαμβάνει bonus και θα πρέπει να εξετάζεται ακόμα και η απόλυση των στελεχών αυτών. Δίκαιο και εφικτό στον ιδιωτικό τομέα.

Από την άλλη , το κάρο το σέρνουν όσα άλογα μπορούν… Στη σημερινή ανηφόρα, κάποιοι άνθρωποι θα βγάλουν λεφτά (κέρδη) για κάποιες εταιρείες.. Κέρδη που θα έχουν βγει σε μια δύσκολη συγκυρία… Εσείς τι λέτε; Δεν πρέπει να αμειφθούν οι άνθρωποι αυτοί;; Ή, μήπως, είναι πιο λογικό να επιβραβευθούν και μάλιστα γενναιόδωρα;;

ΥΓ Τα τελευταία σενάρια από τον τραπεζικό κλάδο στο εξωτερικό λένε ότι ναι μεν τα bonus για φέτος, και πιθανότατα και για τα επόμενα χρόνια, θα είναι μικρά… αλλά θα υπάρξουν μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς των τραπεζικών στελεχών… ώστε να έρθουν στα ίδια επίπεδα με τους μισθούς στελεχών και επαγγελματιών άλλων κλάδων… Ίσως γελάτε..ο περισσότερος κόσμος θεωρεί ότι οι τράπεζες δεν προσφέρουν τίποτα, σε αντίθεση με άλλα επαγγέλματα… Διαφωνώ… οι τράπεζες «τρέχουν» όλα τα άλλα επαγγέλματα και την οικονομία στο σύνολό της… άλλωστε δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι ένα μεγάλο ποσοστό των πιο «δυνατών» μυαλών και των πιο ανταγωνιστικών πτυχίων απασχολούνται στον τραπεζικό τομέα..

Γιατί μου αρέσει ο Νικολά - Μέρος Β'

1. Η γκόμενα απλά δεν υπάρχει, που λένε και οι πιτσιρικάδες. Μην μπούμε σε συζήτηση 3ης Γυμνασίου (προτιμώ την Κλώντια από τη Σίντυ)˙ ο τύπος έβαλε γκολ σε τελικό Champions League, για να μην πω Διηπειρωτικού Κυπέλλου.

2. Πήρε το γνωστό ρητό «Τι κάνει ο άνθρωπος για να πηδήξει» και το πήγε σε εντελώς άλλη διάσταση.

3. Όσοι προσπαθείτε «να ξεπεράσετε έναν επώδυνο χωρισμό» ή να «μαζέψετε τα κομμάτια σας» μετά το διαζύγιο, αρχίστε να κρατάτε σημειώσεις. Τον παρατάει η πρώην με υπονοούμενα του στυλ «εγώ, ολόκληρη γυναικάρα, τι ήθελα με το ζουμπά, θα επιστρέψω στο μεγάλο μου έρωτα»˙ ο Νικολά μέσα σε δυο βδομάδες γεμίζει όλα τα εξώφυλλα στον κόσμο με φωτογραφίες του, χεράκι χεράκι με την Κάρλα, στις Πυραμίδες. Ενίοτε, η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται και ζεματιστό.

4. Επειδή οι ιστορίες του στυλ «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια» καλό είναι να πατάσσονται εν τη γενέσει τους, η πρώτη κυρία της Γαλλίας τα είχε για 9 χρόνια με το Μικ Τζάγκερ. Το παλιοκόριτσο!

5. Αγχωμένοι με την καινούρια δουλειά; Τρέξιμο, ε; Πού καιρός για γυναίκες και εξόδους; Αν ποτέ ο Νικολά εκδώσει τα ημερολόγια του, θα δούμε την εξής καταπληκτική σημείωση: «Επιτέλους στο Προεδρικό Μέγαρο. 3 μμ Συγχαρητήριο τηλεφώνημα από Τζωρτζ Μπους. 5 μμ Συνάντηση με τον Αρχηγό Ενόπλων Δυνάμεων. Επίδειξη πρωτόκολλου εκτόξευσης πυρηνικών πυραύλων. 9 μμ Πρώτο ραντεβού. Νομίζω ότι είμαι ερωτευμένος.»

6. Οι ψηλές γυναίκες ανέκαθεν ήταν φετίχ και ο γίγαντας, ψυχή, αν όχι και σώματι, Νικολά και εδώ δίνει ρεσιτάλ για το τι κάνουμε αν το μωρό μάς ρίχνει ένα κεφάλι: Το πείθουμε πως το πρόβλημα το έχει αυτή που είναι 1,75 και όχι εμείς με το 1,60 μας. Μετανοημένη η νεαρά πετάει όλα τα ψηλοτάκουνα και κυκλοφορεί, πλέον, μόνο με μπαλαρίνες. Αν υπήρχε πλαστική εγχείρηση αφαίρεσης περιττών, κάθετων, πόντων, να είστε σίγουροι πως η κα Μπρούνι θα την είχε, ήδη, κάνει. Ο μόνος που τον πλησιάζει είναι ένας φίλος μου, βάρους 135 κιλών, που αποκαλεί την – ψηλόλιγνη – σύζυγό του «χοντρούλα».

7. Έχει πείσει τους διάφορους πολιτικούς αναλυτές ότι δείχνει έντονο ενδιαφέρον για την οικονομική κρίση, τη διεθνή ασφάλεια και για τις προοπτικές διεύρυνσης της ΕΕ. Σκοτίστηκε!. Φρόυντ και Δαρβίνος. Όλα σε αυτό τον πλανήτη γίνονται για ένα και μόνο λόγο: Πιστέψτε με, δεν είναι το Σύμφωνο Σύγκλισης και Σταθερότητας.

8. Πέρα από τις πλάκες, όμως, ο Πρόεδρος, το έχει πιάσει το θέμα καλύτερα από όλους μας. Η πολιτική, όπως και η ζωή, δεν θέλουν τέχνη: χαμόγελο, τύχη και ένα καλό ράφτη θέλουν. Δηλαδή, τόσα χρόνια, οι υπόλοιποι, σοβαροί, ηγέτες του Δυτικού Κόσμου τι κατάφεραν; Μήπως πρέπει να είμαστε ευγνώμονες επειδή, εκτός από τη χρεοκοπία του συστήματος, δεν έχουμε και Κινέζους στρατιώτες να βαράνε σκοπιές στον Μπιγκ Μπεν; Ο Νικολά, εκτός από Ζάχο Χατζηφωτίου και Πορφίριο Ρουμπιρόσα, έχει μελετήσει και Τολστόυ. Οι δυνατότητες του ατόμου να αλλάξει το ρου της ιστορίας είναι μηδαμινές, άσχετα από το αν είναι ο στρατάρχης Κουτούζωφ ή ο τελευταίος Γάλλος γρεναδιέρος. Επομένως, η συμβουλή είναι μία: άραξε, κάτσε αναπαυτικά και απόλαυσε τη διαδρομή. Προσοχή στην πολυθρόνα: Είναι αυθεντική Louis ΧΙV.

9. Αν και ήδη ο Νικολά είναι θεός – και κάτι παραπάνω ημίθεος! – νομίζω ότι οφείλει στην υστεροφημία του και το επόμενο βήμα, που θα τον εδραιώσει στην κορυφή του Ολύμπου. Σε κανά δύο χρόνια τον κόβω να παρατάει την Κάρλα για ανώτερο/νεότερο μοντέλο. Ο Κολοσσός, ταπεινά, προτείνει στο maitre τη Bar Rafaeli: σουπερτούρμπο τεκνό, 23 χρονών, εξώφυλλο στα μαγιώ του Sports Illustrated (έχετε δει κανένα άντρα να διαβάζει Vogue;), βγαίνει με το Λεονάρντο ντι Κάπριο (ο Νικολά φαίνεται να τα προσέχει αυτά). Το κυριότερο, όμως, είναι ότι είναι Ισραηλίτισσα. Και επειδή, σε αντίθεση με το Monsieur S, υπάρχουν πολλοί που το έχουν χάσει εντελώς, φανταστείτε τι βαθυστόχαστες και βαρυσήμαντες αναλύσεις έχουμε να διαβάσουμε για τη «φιλοσιωνιστική στροφή της Γαλλίας» και την «ανατροπή του status quo στη μέση Ανατολή».

Αν είχατε ένα τραπεζίτη φίλο που είχε γκόμενα την Elle McPherson και τον βλέπατε στο δρόμο τι θα του λέγατε; «Πώς βλέπεις τις κινήσεις Τρισέ για τα επιτόκια», ή «μέγιστε γκουρού δίδαξέ μας το καμάκι»; Εκείνος που έχει ανέβει στην εκτίμησή μου από αυτή την ιστορία, εκτός από τον ίδιο το Σαρκοζί, είναι ο Μπερλουσκόνι. Είναι ο μόνος (μεγάλος παίχτης και αυτός), που όποτε συναντιούνται πετάει σπόντες, κλείνει το μάτι και, γενικά, δεν αποφεύγει το θέμα Κάρλα. Όλοι οι υπόλοιποι ηγέτες, παίρνουν το περισπούδαστο τους ύφος και ασχολούνται, δήθεν αδιάφοροι, με τα μεγάλα ζητήματα της πολιτικής. Ρε σεις. Ακούτε τον Αλέφαντο να μάθετε μπαλίτσα.

Θα σκάσει μύτη η Μέρκελ σε καμιά Σύνοδο Κορυφής αγκαζέ με το Μάρκους Σένκενμπεργκ και θα πήξει το σύστημα.

Χομπόκεν

.

Υπάρχει ελπίδα αν αντέξεις
άλλα 35 (http://www.youtube.com/watch?v=8iYpxRXlboQ)

ΘΑ ΣΕ ΔΩ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΙΝΔΟΥ

Αν τραβήξω την περόνη
(εσύ κρατάς την περόνη)
η αριστερά πέθανε

Ζήτω τα Ιπτάμενα Δελφίνια!
Οίστρος της οδού Φιλελλήνων!

αν πάλι σου έλειψε ο Βάλρας
έλα να με βρεις
στη Λαμία ή στο Χομπόκεν

μα μη μου τα ζαλίζεις για τον Άρη Βελουχιώτη

Dire Straits το ξεκίνημα

Aρχές 1977. Ο John Illsley μπαίνει στο διαμέρισμα που μοιράζεται με τον David Knopffler στο Λονδίνο και βλέπει μια σιλουέτα να κοιμάται στο κρεββάτι του.Βάζει φωνή : «Τί γίνεται εδώ;». Η σιλουέτα ξυπνάει, ξεσκεπάζεται για να αποκαλύψει μια κιθάρα με την οποία μοιραζόταν το κρεββάτι, λέει ένα “hello” και κουκουλώνεται ξανά με την κουβέρτα. Είναι ο αδερφός του David, Mark , που έχει έρθει να τον επισκεφτεί.

Μετά τη γνωριμία τους, αποκαλύπτεται ότι ο Mark είναι καλός κιθαρίστας. Καθώς παίζουν κιθάρα και οι τρεις, ο Illsley το γυρίζει στο μπάσο και αρχίζουν τα jams. Παίζουν για ώρες στο διαμέρισμα, κυρίως Ry Cooder και αμερικάνικα blues και αρχίζουν σιγά σιγά να συνθέτουν και δικά τους κομμάτια.

Ιούνιος 1977. Το συγκρότημα είναι σε μία pub του Νότιου Λονδίνου και παρακολουθεί μια μπάντα jazz που λέγεται Sultans of Swing να παίζει. Δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά την ώρα που ακούει το Creole love call, ο Μark Knopffler αναλογίζεται πόσο ωραία και σημαντική είναι αυτή η μουσική, επανεκτιμά τη σχέση της με το rock n’ roll και συμπάσχει με τους μουσικούς που παίζουν τα βράδια, ενώ το πρωί δουλεύουν κανονικά για το μεροκάματο. Εμπνέεται και γράφει ένα τραγούδι μέσα σε λίγες μέρες, στην ακουστική κιθάρα, σε ρυθμό country & western. Μόλις το παίζει στη Fender Stratocaster, του βγαίνει διαφορετικά.

Ιούλιος 1977. Με τη βοήθεια του φίλου τους, ντράμερ Pick Withers, ηχογραφούν ένα demo με 5 τραγούδια, μεταξύ των οποίων και το Sultans of Swing. Το δίνουν στον dj του ραδιοφώνου Charlie Gillet, ο οποίος ξετρελαίνεται και το παίζει στην εκπομπή του το επόμενο Σαββατοκύριακο. Το ίδιο βράδυ, φίλος του συγκροτήματος τους πληροφορεί ότι άκουσε τα τραγούδια τους στο ραδιόφωνο. Δεν είναι ο μόνος: 3 εταιρείες δίσκων παίρνουν τηλέφωνο τον Gillett για να τον ρωτήσουν ποιο συγκρότημα είναι αυτό.

Δεκέμβριος 1977.Oι Dire Straits υπογράφουν συμβόλαιο με την Polygram. Με την αλλαγή του χρόνου, πάιζουν support στην περιοδεία των Talking Heads.

H συνέχεια είναι γνωστή.

(πηγή:Let the Rock Stories Roll, Μωρίς Σιάκκης, Εκδόσεις Ποταμός,2008)

Η πρώτη κρίση SciFi

Στα έργα επιστημονικής φαντασίας τα σενάρια καταστροφής είναι συνήθως δύο: Επιδρομή εξωγήινων ή τεχνολογία που ξεφεύγει από τον έλεγχο αυτών που τη δημιούργησαν. Δεν είμαι βέβαιος αν στο πρόσφατο χρηματοοικονομικό κραχ συμμετείχαν και όντα από άλλους πλανήτες. Βέβαια, αν βγει στο τέλος ότι ο John Thain (ο πρόεδρος της Merrill Lynch που παρήγγειλε σκουπιδοτενεκέ 1,400 δολαρίων) κατάγεται από ένα δορυφόρο του Άλφα Κενταύρου δε θα πέσω και από τα σύννεφα. Πάντως, η εικόνα ενός πολύπλοκου συστήματος που γίνεται ανεξέλεγκτο και στρέφεται εναντίον των εμπνευστών του δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα που ζούμε. (Είμαστε όλοι ΟΚ για το πώς δουλεύουν τα CDO, CDS, CPPI, παράγωγα στον iTraxx, Fade-In Options, τα cumulative caps και τα First to Default καλάθια ή να κάνουμε ένα φρεσκάρισμα;)

Αυτό που με φοβίζει πιο πολύ στην όλη ιστορία της οικονομικής κρίσης είναι η πασιφανής άγνοια όλων των υποτιθέμενων ειδικών για τα αίτια, και επομένως, τις ενδεδειγμένες λύσεις. Πιο απλά: κανείς δεν έχει πάρει πρέφα τι συμβαίνει.

Ας εξετάσουμε τέσσερεις από τις πιο πιθανές θεωρίες που κυκλοφορούν:

1. Η απληστία είναι ένα από τα πιο πρωτόγονα συναισθήματα. Όλος ο ανθρώπινος πολιτισμός έχει δομηθεί πάνω στην ανάγκη να τη τιθασεύσει. Αν φταίει η απληστία, γιατί δε φταίει και ο έρωτας ή το ένστικτο της αυτοσυντήρησης; Το 1987, στην ταινία Wall Street, ο Gordon Gekko-Michael Douglas μας είπε ότι «Η απληστία είναι καλή». Ένα από τα πιο τετριμμένα κλισέ είναι ότι στις αγορές κυριαρχούν «η απληστία και ο φόβος». Και εμείς έπρεπε να περιμένουμε να χρεοκοπήσει η Lehman Brothers για να μάθουμε ότι υπάρχουν και άπληστοι τραπεζίτες. (Λέτε να βγει τίποτε και για αλκοολικούς μπάρμεν και νταήδες γκάνγκστερ;)

2. Οι απολαβές των golden boys. «Δεν μπορεί ένας τραπεζίτης να παίρνει 10 φορές το μισθό ενός καρδιοχειρουργού», μου είπε πρόσφατα ένας φίλος του μπλογκ. «Για αυτό φτάσαμε εδώ». Δεν έχω άποψη πάνω στη συγκριτική δυσκολία και την προσφορά-ζήτηση των διαφόρων επαγγελμάτων. Πάντως, αν οι υπέρογκες αμοιβές μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα, δεν αποκλείεται το επόμενο μπαμ να έρθει από τα μηνιάτικα της Ελένης Μενεγάκη και του Γρηγόρη Αρναούτογλου.

3. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Εδώ, σίγουρα, είμαστε πιο κοντά στην αλήθεια. Αν κάποιοι δεν άξιζαν τα χρήματα που έπαιρναν, αυτοί δεν ήταν οι traders του City, αλλά οι υπάλληλοι των κυβερνήσεων, των κεντρικών τραπεζών, των μηχανισμών πιστοληπτικής πιστοποίησης (Moody’s, S&P, Fitch) και των επιτροπών κεφαλαιαγορών˙ όλοι, δηλαδή, που υποτίθεται ότι επόπτευαν. Το γεγονός ότι πολλοί (οι περισσότεροι;) από αυτούς τους τύπους έχουν ακόμα τις δουλειές τους είναι σκάνδαλο μεγαλύτερο από τα μπόνους στις τράπεζες που φαλίρισαν. Και πάλι, όμως, εκτός αν πρόκειται για ομαδική παράκρουση ή κάποιο μολυσματικό νόσημα δεν έχουμε μια πειστική εικόνα της παθολογίας του συστήματος.

4. Τα μοντέλα. Οι τράπεζες, ακούμε, επέτρεψαν και προώθησαν, την υπερχρέωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Με άλλα λόγια δεν ήταν σε θέση να εκτιμήσουν το μέγεθος και τους κινδύνους της μόχλευσης της οικονομίας. O Nassim Nicholas Taleb με τα δύο βιβλία του «Fooled by Randomness» και «The Black Swan» θεωρείται ο προφήτης της κρίσης που διανύουμε. Το κύριό του επιχείρημα είναι, ακριβώς, πως δεν χρησιμοποιούμε ικανοποιητικές μεθόδους μέτρησης του ρίσκου. Τα βιβλία είναι πολύ ευχάριστα και βρίθουν από παραπομπές στα οικονομικά, την πολιτική, τη φιλοσοφία και τις φυσικές επιστήμες. Τα συνιστώ σε όσους δεν τα έχουν διαβάσει. Τείνω, όμως, να συμφωνήσω, με το συνάδελφο Walras, ότι οι εξηγήσεις που παρουσιάζουν παραείναι απλουστευτικές. Δεν μπορεί να καταρρεύσει ο καπιταλισμός επειδή, ως κοινωνία, δείξαμε υπερβολική πίστη στις καμπύλες του Γκάους.

Κατανοώ ένα φαινόμενο σημαίνει ότι είμαι σε θέση να το εντάξω σε ένα ευρύτερο σύστημα θεώρησης της πραγματικότητας. Αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε: ένα αυστηρό μοντέλο για την πρόσφατη κρίση. Δεν είναι απαραίτητο να είναι αμιγώς οικονομικό. Σίγουρα η Ψυχολογία, ας πούμε, έχει πολλά να μας πει για τα τελευταία δύο χρόνια. Χρειαζόμαστε, πάντως, μία νομολογική ερμηνεία του στυλ «Ο συνδυασμός του Α και του Β έφεραν το Γ». Δυστυχώς, ακόμα, είμαστε πολύ μακριά. Και ουσιαστική θεραπεία χωρίς την κατανόηση δεν μπορεί να υπάρξει. Τόσο απλά.

Στο τέλος των έργων επιστημονικής φαντασίας, οι κακές μηχανές καταστρέφονται και οι ελάχιστοι επιζώντες γήινοι, ετοιμάζονται, πάνω στα συντρίμμια, να οικοδομήσουν τον καινούριο κόσμο, χωρίς την εγκληματική τεχνολογία. Η σύγχρονη εκδοχή του σεναρίου αυτού είναι η «επιστροφή στην απλότητα». Όταν με το καλό η κρίση ξεπεραστεί (με ξόρκια και ξεματιάσματα) δε θα υπάρχουν πια derivatives, swaps και αιμοβόροι ντήλερς. Οι τράπεζες θα είναι, όπως παλιά τίμιοι οργανισμοί που παίρνουν καταθέσεις και δίνουν δάνεια (με μέτρο και μόνο σε όσους τα αξίζουν)˙ στις διαπροσωπικές σχέσεις θα κυριαρχεί ο αλτρουϊσμός και η αλληλεγγύη και όποιος θέλει να αγοράσει κάτι θα το πληρώνει με μετρητά του Θεού (κασούμπα) και όχι με εορτοδάνεια, πιστωτικές κάρτες και τα άλλα τερτίπια που μας έφεραν εδώ που είμαστε.

Αν δεν βρεθεί, γρήγορα, o νέος Keynes μας βλέπω να το γυρίζουμε σε «Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι» το έργο.

Τρεις γρήγορες σκέψεις:

- Ο δείκτης Dow Jones ξαναέπιασε τα επίπεδα του 1929, μόλις το 1953. 24 χρόνια μετά.

- Ο μόνος λόγος που οι ελληνικές τράπεζες απέφυγαν τα τοξικά προϊόντα είναι επειδή κινούνται σε ολιγοπωλιακό περιβάλλον που τους επιτρέπει αισχροκερδείς χρεώσεις (πχ ενημέρωσης λογαριασμού, κατάθεσης σε τρίτους) οι οποίες στον πολιτισμένο - ανταγωνιστικό - κόσμο εξαφανίστηκαν πολλά χρόνια πριν. Και, όμως, σήμερα κοκορεύονται για την υγεία των ισολογισμών τους. Είναι σαν τον πατέρα που πηδούσε τις κόρες του και μετά δήλωνε περήφανος γιατί ήταν ο μόνος στο χωριό που δεν κόλλησε σύφιλη από την τοπική πόρνη.

- Αν τελικά υπερισχύσουν οι πιέσεις και μπει ταβάνι στα μπόνους των τραπεζιτών, τότε θα έχουμε το εξής ενδιαφέρον: Ο κ Βγενόπουλος θα μπορεί να πληρώνει όσα θέλει τους καμαρώτους στα φέρυ μπωτ, τις μαίες στο Μητέρα, τους παγωτατζήδες της ΔΕΛΤΑ και το Γιώργο Καραγκούνη. Θα ελέγχεται, όμως, νομικά για το τι θα δίνει στο dealing room της Marfin.

Οι Ευθύνες Των Τραπεζών Για Την "Κρίση"

Πολύ κουβέντα γίνεται τον τελευταίο καιρό για τις ευθύνες των τραπεζών για την «κρίση». Είμαι απόλυτα διατεθειμένος να το πιστέψω αλλά , δυστυχώς, από νοοτροπία δεν είμαι άνθρωπος που καταπίνω θεωρίες αμάσητα.

Όλη η έμφαση δίνεται στην παράμετρο «αμοιβές – χλιδάτη ζωή» των τραπεζικών στελεχών («golden boys” σκωπτικά) αλλά νομίζω ότι δυσανάλογα λίγα πράγματα έχουμε ακούσει για την πραγματική «αμαρτία» των τραπεζών και των στελεχών… Με μια κουβέντα, δεν μου είναι σαφές ποια η ουσιαστική ευθύνη των τραπεζών για την «κρίση».

Ας μείνουμε σε τοπικό, Ελληνικό επίπεδο κι ας προσπαθήσουμε να δούμε για ποιο ακριβώς πράγμα φταίνε οι τράπεζες…







Δεν είναι τεχνικό λάθος του administrator του blog… Η παραπάνω παράγραφος έμεινε εσκεμμένα κενή. Δεν βρίσκω ευθύνες… Αλλά, αφού δεν βγάζουμε άκρη, ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τα πράγματα ανάστροφα, από το σήμερα προς τα πίσω.. Είμαστε ήδη περίπου 6 μήνες μέσα στην κρίση και τα συμπτώματα είναι ορατά.. Το βασικότερο από αυτά είναι ότι πολλές εταιρείες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Με άλλα λόγια, αυτά που βγάζουν δεν τους φτάνουν να πληρώσουν τα έξοδα τους. Στα βιβλία οικονομικών του Λυκείου, γίνεται ο βασικός διαχωρισμός μεταξύ της ικανότητας μιας εταιρείας να πληρώσει τα σταθερά και τα μεταβλητά (variable), αυτά δηλαδή που συνδέονται ευθέως με το κόστος παραγωγής του προϊόντος, κόστη. Η θεωρία λέει ότι μια εταιρεία που μπορεί να καλύπτει τα μεταβλητά κόστη θα πρέπει να παραμείνει στην αγορά , σε λειτουργία δηλαδή, ακόμα κι αν αδυνατεί να καλύψει τα σταθερά κόστη της.. Αυτό λίγο πολύ συμβαίνει και σήμερα.. Εταιρείες που δεν είναι ανταγωνιστικές, παράγουν δηλαδή προϊόντα και υπηρεσίες που δεν πουλάνε, σιγά σιγά κλείνουνε.

Για το φαινόμενο αυτό μπορεί να φταίει η ίδια η εταιρεία , μπορεί να φταίει και απλά ο κλάδος δραστηριοποίησης. Με απλά λόγια, η εταιρεία, σαν κάθε άλλο οργανισμό, πρέπει να προσαρμόζεται στις εξελίξεις. Είναι επίσης αφελές να πιστεύει κανείς ότι η οικονομία θα προχωράει μόνο ανοδικά , χωρίς περιόδους ύφεσης. Δεν έχει συμβεί μέχρι σήμερα στην ιστορία και το πιο λογικό θα ήταν κανείς να θεωρεί μια ύφεση λογικό επακόλουθο μιας περιόδου ισχυρής ανάπτυξης.

Η μόνη ευθύνη των τραπεζών που βλέπω ως εδώ είναι ότι δάνεισαν εταιρείες με ελαστικά κριτήρια.. Σε αυτό συμφωνώ ότι ισχύει.. Αλλά, όπως σε κάθε επιχειρηματικό περιβάλλον, με δυσκολία αφήνεις οποιοδήποτε πελάτη (έστω και αν ο κίνδυνος είναι αυξημένος) στα χέρια του ανταγωνιστή σου. Και το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα είναι παραπάνω από ανταγωνιστικό. Ο αριθμός των τραπεζών είναι πολύ μεγάλος για τα μεγέθη της οικονομίας μας..

Εδώ, θα ήθελα να σημειώσω με ένα μειδίαμα, ότι σήμερα το βασικό παράπονο που εκφράζεται εις βάρος των τραπεζών είναι ότι έχουν γίνει πολύ αυστηρές σε θέματα δανεισμού προς τις επιχειρήσεις…

Αν θέλουμε πάντως να μείνουμε σε θέματα αγοράς, και σε παγκόσμιο επίπεδο, το μεγαλύτερο φάουλ δεν το διέπραξαν οι τράπεζες αλλά οι εξειδικευμένες αυτές εταιρείες που αξιολογούν την αξιοπιστία, την πιστοληπτική ικανότητα (σε πιο απλούς όρους μπορεί να πει κανείς τον κίνδυνο να «σκάσει») μιας εταιρείας ή μιας οικονομίας. (αν τα ονόματα έχουν σημασία μιλάω για Standard and Poor’s / S&P, Moody’s, Fitch). Τα μοντέλα των εταιρειών αυτών αποδείχθηκαν για τα σκουπίδια..

Οι τράπεζες από την άλλη είναι επιχειρήσεις που λειτουργούν τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό σε ένα πάρα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον. Είναι λογικό να είναι επιθετικές στη στρατηγική τους. Λογικό και δίκαιο είναι επίσης να πληρώνουν τα στρατηγικά τους λάθη.

Στην Ελλάδα, ήταν λογική στρατηγική (θα έλεγα μονόδρομος) η επέκταση εκτός Ελλάδος (Βαλκάνια και Τουρκία). Ακόμα κι αν είχαμε δει την κρίση (που την είχαμε) και το μέγεθος της (που δεν το είχαμε ) στα previews, θεωρώ ότι και πάλι οι Ελληνικές τράπεζες θα έπρεπε να υιοθετήσουν εξωστρεφή στρατηγική.. Η εφαρμογή της στρατηγικής σαφώς και θα έχει λάθη.. Έτσι είναι η ανθρώπινη φύση. Η επιτυχία της κάθε τράπεζας έγκειται στο να επιλέγει τα στελέχη που θα εμπνευστούν αλλά και θα εφαρμόσουν τις στρατηγικές κάνοντας τα λιγότερα λάθη αλλά και , σημαντικότερο, στελέχη που μαθαίνουν γρήγορα από τα λάθη, τα δικά τους αλλά και του ανταγωνισμού…

Και σε διεθνές επίπεδο, η κατάσταση είναι παρόμοια. Οι τράπεζες επέλεξαν λογικά να επεκταθούν. Όσες είχαν πολύ λάθος timing (πχ RBS) ή είχαν την ατυχία να έχουν την έδρα τους σε μια μειονεκτούσα, στην παρούσα συγκυρία, χώρα (π.χ. Αυστρία) πλήρωσαν και το μεγαλύτερο τίμημα..

Όταν τα πράγματα έγιναν ιδιαίτερα ζόρικα σε παγκόσμιο επίπεδο, οι κυβερνήσεις έπρεπε εκ των πραγμάτων να παρέμβουν. Η στήριξή τους ούτε δωρεάν είναι ούτε με ασύμφορους όρους. Στην πραγματικότητα επένδυσαν στις τράπεζες με τους δικούς τους όρους.. Κι αν σε πέντε χρόνια, η αναγκαστική επένδυση έχει αποδώσει σημαντικά οφέλη για το κράτος, είμαι σίγουρος (κι εγώ κι εσείς) ότι κανείς δεν θα βρεθεί να πει «Μπράβο στις τράπεζες που με σκληρή δουλειά, έβγαλαν κέρδη για το κράτος και τον Έλληνα φορολογούμενο»…

Όπως και κανείς δε θα βρεθεί βεβαίως να ζητήσει να αυξηθούν τα bonus των “golden boys” ... Αλλά, αυτό θα είναι το θέμα μας στο επόμενο σημείωμα σε αυτό το blog…

Έως τότε περιμένω με ενδιαφέρον κάθε αντίλογο.. Αντιλαμβάνομαι το «αιρετικό» της άποψής που εκφράζω αλλά θα είμαι εδώ για να αντικρούσω με επιχειρήματα κάθε ένσταση.. Και φυσικά για να αποδεχθώ το λανθασμένο της άποψής μου, αν πειστώ με επιχειρήματα..

Γιατί μου αρέσει ο Νικολά

Καταρχήν τονίζω το μου. Σε εμένα αρέσει και κάθε διαφωνία δεκτή. Επίσης υπογραμμίζω το αρέσει(=ενεστώτας).Διατηρώ δηλαδή το δικαίωμα να αλλάξω γνώμη, μόλις αρχίσουν οι στραβοτιμονιές.

Διευκρινίζω ακόμη ότι μεγάλος γνώστης της γαλλικής πολιτικής σκηνής δεν είμαι. Απλά ως τηλεθεατής των εξωτερικών ειδήσεων και ως μη τακτικός αναγνώστης εφημερίδων γράφω.

Ο Νικολά λοιπόν ήδη με είχε κερδίσει από την εποχή που ως υπουργός είχε δημόσια εκφράσει την αντίθεσή του στην είσοδο της Τουρκίας στην Ευρωπαική Ένωση. Σε μια εποχή που όλοι οι οσφυοκάμπτες και όλες οι θεραπαινίδες των ΗΠΑ δήλωναν την κατάφασή τους στην είσοδο των Τούρκων στην Ε.Ε, ο Νικολά (και η Μέρκελ για να είμαστε δίκαιοι) έριξε μία βροντερή χυλόπιτα στη «γείτονα και φίλη». Ανοίγω εδώ μια παρένθεση. Οι εγχώριοι ντελάληδες της ευρωπαικης πορείας της Τουρκίας διατείνονται πως η είσοδος θα εξημερώσει τρόπον τινά την Τουρκία. Κούνια που τους κούναγε. Εδώ ακόμη στις προενταξιακές διαπραγματεύσεις είναι και με θράσος διακηρύττουν πως δεν αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες. Φανταστείτε πως έχετε ένα πάρτυ με φίλους. Φοβάστε πως θα σας δημιουργήσει πρόβλημα ο γείτονάς σας που είναι κλέφτης, βιαστής και τραμπούκος. Θα επιλέγατε ποτέ ως λύση να τον καλέσετε στο πάρτυ, με το σκεπτικό ότι θα ντραπεί το πολιτισμένο περιβάλλον της συγκέντρωσής σας και έτσι θα ησυχάσετε; Το πιθανότερο είναι πως θα κλέψει το σπίτι, θα βάλει χέρι στις γυναίκες καλεσμένες σας και θα στήσει και κάνα καυγά .Καλύτερα κρατείστε τον εκτός και βάλτε και μια πόρτα ασφαλείας.

Πάμε παρακάτω. Ο Νικολά μιλάει μια γλώσσα απλή και εύληπτη. Δεν το παίζει. Ντύνεται ωραία, φαίνεται φιλικός και προσηνής και δεν βγάζει αυτό το απόμακρο που έβγαζε ο Σιράκ ή ο Μιτεράν , για να πάμε πιο παλιά.

Στην κρίση της Οσετίας τον Αύγουστο, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια νιώσαμε πως η Ευρώπη έχει δική της διακριτή φωνή και στάση και δεν σέρνεται πίσω από το αμερικανικό άρμα. Κράτησε μια ζυγισμένη στάση έναντι των Ρώσσων και δεν τους καταδίκασε, όταν όλα τα αμερικανικά και βρετανικά ΜΜΕ είχαν βγει στα κεραμίδια και ούρλιαζαν εναντίον του Πούτιν που έκανε καλοκαιρινό το μαγαζί του Σαακασβίλι (του κατόχου του παγκοσμίου ρεκόρ στην αμερικανοδουλία).Και όλα αυτά ενώ στις ΗΠΑ ο Νικολά θεωρείται-και είναι-φιλικά διακείμενος προς την υπερδύναμη που έχει πικράν πείρα από τον αντιατλαντισμό των Γάλλων, μια που ποτέ δεν ξεχνούν τα χουνέρια που τους έκανε ο μέγας Ντε-Γκωλ. Άλλο , όμως , φιλική προδιάθεση και άλλο πειθήνιο σκυλάκι, αλά αλήστου μνήμης Μπλερ.

Ανάλογη στάση -της διακριτής διαφοροποίησης- τήρησε και στην προ εβδομάδων σύρραξη στην Λωρίδα της Γάζας, όταν ανέλαβε πρωτοβουλία ειρήνευσης. Γύρισε όλη την Μέση Ανατολή και κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει την επιθετικότητα, όταν οι Αμερικανοί μπλόκαραν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών τα ψηφίσματα που δεν ικανοποιούσαν τους Ισραηλινούς.

Αν θα συνεχίσει έτσι, δεν ξέρω. Νομίζω πως ναι. Όπως βλέπετε στην σύζυγό του απέφυγα να αναφερθώ. Το blog παριστάνει το σοβαρό και δεν θέλω να χαλάσω το προφίλ…

Αρνάκι με πατάτες στο φούρνο

.

9 Ιστορίες:

1. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος έκανε σεξ με με μία γυναίκα. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

2. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος έκανε παθιασμένο έρωτα σε μια γυναίκα, που δεν ήταν η σύζυγός του, για την οποία ένοιωσε κεραυνοβόλο έρωτα. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

3. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος είχε σεξουαλική επαφή με την αδελφή της συζύγου του. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

4. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος ξεπαρθένιασε την δεκαπεντάχρονη, κωφάλαλη αδελφή της συζύγου του. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

5. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος βίασε την δεκαπεντάχρονη, κωφάλαλη, τυφλή αδελφή της συζύγου του. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

6. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος πήγε σε έναν οίκο ανοχής. Εκεί έκανε σεξ με μία γυναίκα την οποία δεν είχε ξαναδεί. Η διευθύντρια του οίκου του είπε ότι την κοπέλα την έλεγαν Μαρία και ήταν μία 18χρονη από το χωριό. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

7. Ο Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος έζησε μια κόλαση δέκα χρόνια με τη σύζυγό του. Ανέχτηκε καρτερικά τις απιστίες της και τους δημόσιους εξευτελισμούς. Ο ίδιος έμεινε πιστός, όλα αυτά τα χρόνια, παρότι εκείνη είχε φτάσει να προσφέρει τις υπηρεσίες της στους στρατιώτες του συντάγματος, επί πληρωμή. Εκείνη τη μέρα για πρώτη φορά έκανε σεξ με άλλη γυναίκα στον οίκο ανοχής. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

8. Η Εύα Γιαννοπούλου γνώρισε τον νεαρό Λοχαγό, τότε, Παπαδόπουλο και τον ερωτεύτηκε αμέσως. Παντρεύτηκαν μετά από τρεις μήνες. Την πρώτη νύχτα του γάμου τής είπε ότι δεν είχε καμία διάθεση να την αγγίξει: του προκαλούσε αηδία. Σύντομα η Εύα αναγκάστηκε να εκδίδεται σε ένα οίκο ανοχής, με τον άντρα της να παρακολουθεί από μία τρύπα στον τοίχο. Η άτυχη Εύα δεν μπορούσε να πάει πίσω στο χωριό της. Ο συντηρητικός πατέρας της θα την έσφαζε. Πέρασαν σχεδόν δέκα χρόνια έτσι. Ο πατέρας της Εύας πέθανε, αφήνοντας στο δρόμο τη δεκαπεντάχρονη τυφλή και κωφάλαλη αδελφή της. Η Εύα μίλησε στην ιδιοκτήτρια του οίκου και την παρακάλεσε να αφήσει την αδελφή της να μείνει κρυφά εκεί. Αν ρωτούσε κανείς θα έλεγαν πως ήταν μια 18χρονη ανηψιά της. Στον Συνταγματάρχη δεν είχε πει τίποτε. Ο Παπαδόπουλος είδε τη μικρή από τη μισάνοικτη πόρτα του δωματίου της στον οίκο, όταν πήγε να πάρει μάτι τη γυναίκα του με τους φαντάρους, όπως κάθε μέρα. Ρώτησε τη διευθύντρια και του είπε πως ήταν μια ανηψιά της, η Μαρία: 18 χρονών από το χωριό. Είπε στη διευθύντρια να τους αφήσει μόνους, μπήκε μέσα στο δωμάτιο και βίασε την παρθένα αδελφή της γυναίκας του. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

9. Ο νεαρός Λοχαγός, τότε, Παπαδόπουλος γνώρισε την Εύα Γιαννοπούλου και την ερωτεύτηκε αμέσως. Σε τρεις μήνες παντρεύτηκαν. Την πρώτη νύχτα του γάμου, τού απεκάλυψε το τρομερό μυστικό της: Ήταν άντρας τραβεστί. Ο Λοχαγός της είπε ότι του προκαλούσε αηδία, αλλά δεν μπορούσε να τη χωρίσει. Το σκάνδαλο θα έδινε τέλος στην καριέρα του. Η Εύα, (Δημήτρης όπως λεγόταν κανονικά) για να ικανοποιήσει το νυμφομανές πάθος της, σύντομα αναγκάστηκε να εκδίδεται σε οίκο ανοχής. Ο Παπαδόπουλος ανησυχούσε για αυτό το δυστυχισμένο πλάσμα, για το οποίο, όπως και να το κάνουμε, ένοιωθε μια ευθύνη. Ζήτησε από τη διευθύντρια να τον αφήνει να παρακολουθεί από μία τρύπα στον τοίχο, όσο και αν αυτό του προκαλούσε θλίψη. Ήθελε να βεβαιωθεί πως δε θα της συνέβαινε τίποτε κακό. Όταν πέθανε ο πατέρας της, η Εύα/Δημήτρης έφερε τη δεκαπεντάχρονη τυφλή και κωφάλαλη αδελφή της από το χωριό στον οίκο. Η διευθύντρια φοβόταν μπλεξίματα, αλλά η Εύα την παρακάλεσε να την αφήσει να μείνει εκεί: Αν ρωτούσε κανείς θα έλεγαν πως ήταν μια 18χρονη ανηψιά της. Στον Συνταγματάρχη δεν είχε πει τίποτε. Ο Παπαδόπουλος είδε είδε τη μικρή από τη μισάνοικτη πόρτα του δωματίου της στον οίκο. Κάτι σκίρτησε μέσα του. Ήταν φτυστή η Εύα στα νειάτα της. Ρώτησε τη διευθύντρια και του είπε πως ήταν μια ανηψιά της, η Μαρία: 18 χρονών από το χωριό. Καινούρια προσθήκη στα κορίτσια του σπιτιού. Για αυτόν μόνο πενήντα ευρώ. Μόνο που ήταν βιτσιόζα. Της άρεσε να το κάνει με σβηστό το φως και ποτέ δεν έβγαζε άχνα κατά τη διάρκεια της πράξης. Ο Συνταγματάρχης, που τόσα χρόνια δεν είχε αγγίξει γυναίκα, δεν μπόρεσε να αντισταθεί σε αυτή την εικόνα από το μακρινό παρελθόν. Είπε στη διευθύντρια να τους αφήσει μόνους, μπήκε μέσα στο δωμάτιο, έσβησε το φως και άρχισε να κάνει παθιασμένο έρωτα στην άτυχη μικρή, η οποία βρέθηκε να χάνει την παρθενιά της πριν μπορέσει να καταλάβει τι γίνεται και να αντιδράσει. Ύστερα έφαγε αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.


Επιμύθιο

Οι παραπάνω 9 ιστορίες είναι απολύτως συμβατές μεταξύ τους. Είναι δυνατόν να είναι όλες αληθινές, χωρίς καμία αντίφαση. Προσέξτε το πώς μερικές παρουσιάζουν τον Παπαδόπουλο σαν κτήνος και τη γυναίκα του σαν θύμα και άλλες το αντίθετο. Οι υπόλοιπες είναι ουδέτερες. Σε όλες τρώει αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

Το θέμα δεν είναι ποια και πόσα στοιχεία αποκαλύπτονται. Υπάρχουν χιλιάδες άλλες πληροφορίες τις οποίες θα μπορούσα να σας είχα δώσει (από το ποια μέρα γνώρισε ο Παπαδόπουλος τη γυναίκα του, μέχρι το αν η κοπέλα έφτασε σε οργασμό). Το θέμα είναι πώς συνδυάζει κανείς τα δεδομένα που έχει. Το τι είναι ουσιώδες και το τι μπορούμε να παραλείψουμε θα κριθεί μόνο αφού έχει οριοθετηθεί το πλαίσιο της ιστορίας, που θέλουμε να πούμε.

Κάθε ιστορία, είναι και αυτοβιογραφία του αφηγητή. Για αυτά που λέει, για το πώς τα λέει και για αυτά που δε λέει. Προσθέτω, τώρα, πως ο Παπαδόπουλος, αφού τελείωσε το φαγητό, πήγε στο στρατόπεδό του και διέταξε να εκτελεστούν 1,000 κρατούμενοι. Δε σας φαίνεται περίεργο που τόση ώρα ασχολούμαι με τη γυναίκα του και την αδελφή της και ούτε καν ανέφερα τη μαζική σφαγή;

Αλλά και εσύ, υποκριτή αναγνώστη, μπορείς να μάθεις πολλά για τον εαυτο σου, ανάλογα με το ποια εκδοχή μιας ιστορίας προτιμάς και το πώς αντιδράς στην κάθε διαφορετική αφήγηση. Με ποιανού το μέρος είσαι; Με του Παπαδόπουλου, της γυναίκας του, της μικρής; Μήπως για όλα φταίει η κοινωνία; Και κάτι άλλο: Ο Παπαδόπουλος έκανε μπανιστήρι στην τραβεστί συζυγό του, ενώ αυτή πηδιόταν με φαντάρους˙ η ορφανή, τυφλή και κωφάλαλη παιδούλα βιαζόταν˙ και εσένα σε έτρωγε η περιέργεια να δεις τι ρόλο παίζει το αρνάκι με πατάτες στο φούρνο.

Δεν είναι όλες οι ιστορίες το ίδιο πειστικές, το ίδιο όμορφες, το ίδιο χρήσιμες.

ΥΓ Για να κλείσει ο κύκλος, σας λέω πως η διευθύντρια του οίκου ανοχής ήταν η μητέρα της Εύας και της Μαρίας Γιαννοπούλου. Οι 1,000 κρατούμενοι που εκτελέστηκαν ήταν όλοι οι φαντάροι-πελάτες, που είχαν πάει με την κα Παπαδοπούλου, όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Παπαδόπουλος, μαζί με το αρνάκι με πατάτες στο φούρνο, ήπιε μισό μπουκάλι κόκκινο κρασί.

.

Η Τσικνοπέμπτη και το ιερό τρίγωνο

Σήμερα, 18 Φεβρουαρίου, βρισκόμαστε στη μέση ενός ιερού τριγώνου σημαντικών ημερομηνιών στο νεοελληνικό καλεντάρι: Τσικνοπέμπτη, Αγίου Βαλεντίνου, Τελικός Κυπέλλου Μπάσκετ.

Η Τσικνοπέμπτη είναι η κατεξοχήν ελληνική εορτή. Συνδυάζει όλα τα φετίχ του Έλληνα: φαγοπότι (με άξονα τα παϊδάκια αυτή τη φορά), τσιγάρο («ντουμάνιασε ο τόπος, ο καπνός μου τους πείραξε;») και θρησκεία, καθώς έχει κάποια σχέση με τις απόκριες και τη σαρακοστή, αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος τι ακριβώς γιορτάζουμε («Η γιαγιά μου, η κακομοίρα, τα ήξερε αυτά»).

Η ομορφιά της, σε αντίθεση, ας πούμε, με τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, είναι ότι εδώ έχει αφαιρεθεί το καθετί περιττό (κάλαντα, εκκλησιασμός, στολισμοί, παρελάσεις) και έχει μείνει ατόφια η απόλαυση. Το φαΐ, μέχρι ξεκοιλιάσματος, δεν είναι ένα ευτυχές παρεπόμενο του κυρίου εορταστικού γεγονότος - της γέννησης του Χριστούλη, της Ανάστασης ή του ξεσηκωμού του 1821˙ το φαΐ, μέχρι ξεκοιλιάσματος, είναι το ίδιο το εορταστικό γεγονός. Κατευθείαν στο ψητό, στην κυριολεξία.

Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου: Ah, l’amour! Στις μικρές ηλικίες αυτή η γιορτή είναι ένα θεσμοθετημένο ξέβγαλμα. Σε παλαιότερες εποχές ο παιδικός-εφηβικός ερωτισμός ήταν θέμα ταμπού και τα παλικάρια και οι νιές καλούνταν να ανακαλύψουν τα μυστικά του έρωτα κατά μόνας˙ δεν αναφέρομαι αποκλειστικά στη σεξουαλική πράξη. Δε μπορώ να φανταστώ ότι η δεκατριάχρονη γιαγιά μου θα πήγαινε ποτέ στη μάνα της, και προγιαγιά μου, να της πει: «Μητέρα, αγαπώ ένα αγόρι από το σχολείο». Σήμερα, εκεί που οι κακόμοιροι οι πιτσιρικάδες έχουν όλα τα βάσανα και τις σκοτούρες της ηλικίας τους, (Power Ranger ή Spiderman, Playstation ή Χbox) έρχεται ξαφνικά το σύστημα και τους βάζει σε πρόωρες σκέψεις και προβληματισμούς, που ούτε κατά διάνοια δε θα τους είχαν απασχολήσει, όπως «μου αρέσεις», «να τα φτιάξουμε» κλπ.

Για τις μεγαλύτερες ηλικίες, ο Άγιος Βαλεντίνος είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του πώς έχουμε καταφέρει να μετατρέψουμε σε ταλαιπωρία το πιο ωραίο πράγμα στον κόσμο: το αγόρι γνωρίζει κορίτσι – και όλους τους γκέυ συνδυασμούς, μην τα χαλάσουμε εδώ. Αν κυριαρχεί ένα συναίσθημα, αυτό είναι το άγχος: να κλείσεις το κατάλληλο εστιατόριο, να σε βάλουν σε καλό τραπέζι, να αγοράσεις δώρο, να φύγεις νωρίς από τη δουλειά, να στείλεις λουλούδια. Στο τέλος, μια ημέρα που υποτίθεται ότι είναι αφιερωμένη στον έρωτα, και, εδώ, αναφέρομαι και στη σεξουαλική πράξη, καταλήγει σε ένα τεράστιο «δεν απαυτώνεσαι και εσύ και ο γρύλλος σου».

Τελικός Κυπέλλου Μπάσκετ: Ο Κολοσσός μεγαλώνει. Οι αστυνομικοί στους δρόμους πια θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι παιδιά του – εγγόνια του αν είχε δείξει την παραγωγικότητα του 13χρονου που πρόσφατα έγινε μπαμπάς στην Αγγλία. Κοριτσάκια, που θα σκεφτόταν να καμακώσει, του μιλάνε, αυθόρμητα, με σεβασμό, στον πληθυντικό. Είναι και η ρημάδα η νοσταλγία, σαφής ένδειξη της έλευσης του γήρατος. Και ένας τελικός Κυπέλλου, ιδιαίτερα Παναθηναϊκός-Ολυπιακός, ξυπνά ξεχασμένες θύμησες, ασφαλέστερα και από ένα κομμάτι γλυκό madeleine, ή, στο ελληνικότερο, ένα παγωτό Λάκυ Καπ.

Όταν είσαι μικρός, οι αθλητές είναι πρότυπα: κάπως έτσι θα ήθελες να γίνεις και συ, όταν μεγαλώσεις. Πριν από 25 χρόνια, εκεί, γύρω στο 1984, ο Κολοσσός και οι φίλοι του ονειρευόταν μια μέρα να αφήσουν χαίτη-περμανάντ, όπως ο Θανασσάκης ο Δημόπουλος, και να έχουν γκόμενα τη Σοφία Αλιμπέρτη, όπως ο Δημήτρης ο Σαραβάκος – για να είμαι ειλικρινής, δεν ήμαστε και πολύ σίγουροι τι συνεπάγετο αυτό το τελευταίο. Σήμερα τα αραιά μου μαλλιά είναι κομμένα κοντά και ο Θανάσσης, πλέον, Δημόπουλος, και αυτός κοντοκουρεμένος, είναι παλέμαχος πάνελιστ σε αθλητικές εκπομπές. Η Σοφία Αλιμπέρτη, για να κάνει το μπλογκ και το άνοιγμά του στη μεσημεριανή ζώνη, έχει αρχίσει να βγαίνει με άντρες νεότερους από τον Κολοσσό.

Τον τελικό της Κυριακής θα τον παρακολουθήσω με τη νεαποκτηθείσα ιδιότητα του μεσήλικα. Δεν έχω φτάσει ακόμα στο σημείο να πετάω ατάκες του στυλ «Ψηλά παιδιά η νέα γενιά» ή «Μα, δεν ντρέπονται, να λένε τέτοια βρωμόλογα στο γήπεδο». Πού και πού βλέπω και κανέναν ξέμπαρκο συνομήλικό μου να παίζει ακόμα, σε «πείσμα των χρόνων», «αειθαλής». Αλλά ξέρω, με βεβαιότητα, πως η μεγάλη αθλητική καριέρα του Ολυμπιονίκη Κολοσσού θα παραμείνει πια, για πάντα, ανεκπλήρωτη επιθυμία, μία από εκείνες τις πολλές στροφές, που θα μπορούσε να είχε πάρει η ζωή μας, αλλά για διάφορους λόγους ποτέ δεν τελεσφόρησαν. Και όσο περνάει ο καιρός, αντί να παρακολουθώ τα ματς με την παλιά προσοχή και ενθουσιασμό, πιάνω τον εαυτό μου να προκαλεί τη γενική πλήξη με χιλιοειπωμένες περιγραφές για τον Τάφο του Ινδού και την άμυνα-παγίδα του Κυρίτση, στο μπαράζ της Κέρκυρας, με ζώνη box και τον Κορωναίο πάνω στον Γκάλη.

ΥΓ Στη μέση της συγγραφής του post, κόπηκα με το κουζινομάχαιρο, στο δείκτη του δεξιού χεριού. Φόρεσα ένα μεγάλο τσιρότο˙ δοκίμασα να δακτυλογραφήσω, αλλά με ενοχλούσε πολύ. Κανονικά, αυτός θα ήταν επαρκής τραυματισμός για να σταματήσω να γράφω για λίγες μέρες, αλλά μετά διάβασα ότι ο Δημήτρης Διαμαντίδης θα παίξει με τον Ολυμπιακό, παρά το διάστρεμμα, και ντράπηκα. Τελικά, ίσως ο αθλητισμός να εξακολουθεί να προσφέρει πρότυπα, ακόμα και για κυνικούς παππούδες, όπως ο Κολοσσός.

Ferris Bueller's Day Off

Οι Λαιστρυγόνες είμαστε καλοί άνθρωποι – τουλάχιστον κάποιες φορές. Θέλουμε να βοηθάμε τον κόσμο να λύνει τα προβλήματά του - και ένα από τα μεγαλύτερα είναι η παντελής αδυναμία των γυναικών να καταλάβουν τους άνδρες. Για όλες τις περίεργες απορίες σας αγαπητές αναγνώστριες υπάρχει το Cosmopolitan (ή ό,τι άλλο εμπιστεύεστε τέλος πάντων) για να διαβάσετε για το ανδρικό σημείο G και άλλα κρυμμένα μυστικά.. Εγώ θα σας μιλήσω για πιο κατάλληλα και κοινά πράγματα. Ίσως η μικρή μας ιστορία σας φανεί άσχετη αλλά προσπαθείστε να διαβάσετε τα κρυμμένα μηνύματα.

Πάνε πια αρκετά χρόνια – ήταν ακόμα οι μέρες που ο Πολύφημος ταξίδευε συχνά στο Λονδίνο για επαγγελματικούς λόγους.. (Λίγο μετά , αποφάσισε ότι οι 4μίση ώρες πτήσης τον κούραζαν και άρχισε να το αποφεύγει..). Σχεδόν κάθε τέτοιο επαγγελματικό ταξίδι οργανωνόταν για Πέμπτη – Παρασκευή με επιστροφή Κυριακή βράδυ..

Πριν προχωρήσω να προειδοποιήσω τις γυναίκες που μας διαβάζουν να βάλουν λίγο όπισθεν στο μυαλό τους. Ήδη έχουν φτάσει πολύ μακριά με τη φαντασία τους για το συνέβη εκείνο το Σαββατοκύριακο (τα πολλά περιοδικά φταίνε..) αλλά δεν ξέρουν τίποτα.

Το Σαββατοκύριακο λοιπόν της ιστορίας μας , ο Πολύφημος φιλοξενείτο στο σπίτι του Κολοσσού.. Για να πιάνουμε μία μία τις διαφορές των δύο φύλλων, μόνο για άντρες , η πιο καταπληκτική μέρα της ζωής τους μπορεί να είναι Κυριακή και να τελειώσει στις 7 το απόγευμα.. Αυτό αποκλείεται ποτέ να συμβεί σε μια γυναίκα ..τι ώρα θα ανάψουν τα κεριά…;;;

Η μέρα εκείνη λοιπόν ξεκίνησε με ωριαίο τρέξιμο στο Hyde Park. Μια ώρα εκτόνωσης, με χαλαρή κουβέντα για οποιοδήποτε ηλίθιο θέμα.

Εκείνα τα χρόνια , οι επισκέψεις στο Λονδίνο ήταν και μια ευκαιρία να δεις κόσμο, φίλους παλιούς. Εκείνη την Κυριακή λοιπόν, λίγο πριν το μεσημέρι στο Flat 87 (θυμήσου το Eurobasket) μαζεύτηκαν πέντε παλιοί φίλοι για μπάλλα και πίτσες. Το καλό με τους άντρες είναι ότι όταν βλέπουν παλιούς φίλους είναι σα μικρά παιδιά. Θυμούνται τα παλιά και περνάνε καλά .. χωρίς back thoughts και διάφορες άλλες περίπλοκες διαδικασίες. To γεγονός ότι δεν είχαμε ιδιαίτερο συναισθηματικό ενδιαφέρον για το παιχνίδι βοηθούσε να κυλήσουν τα πράγματα χαλαρά. Οι περισσότεροι υποστηρίζαμε την αρμάτα του Alan Shearer αλλά το match τελείωσε 6-2 υπέρ της Manchester.

Ανάμεσα σε πίτσες και μπύρες κάποια στιγμή τα αίματα άναψαν όταν ένας από την παρέα έκανε ένα καλοπροαίρετο και ήπιο σχόλιο για την ομάδα του Παναθηναϊκού. Δεν είναι και ό,τι πιο wise να θίγεις την πράσινη ιδέα – ειδικά αν είσαι γάβρος ακόμα και κυριλέ - . Η συζήτηση παρεκτράπηκε – με χαρακτηρισμούς του τύπου «Είσαι Ταλιμπάν» - και χρειάστηκαν πολλοί τόνοι νερό από τους «πυροσβέστες» για να επανέλθουμε..

Με μια άφιξη ακόμα , η μέρα συνεχίστηκε στο τοπικό snooker house του Notting Hill.
Ομαδικό παιχνίδι, χαμηλής ποιότητας (κανείς δεν διεκδικούσε δάφνες στην τσόχα). Τα μπιλιαρδάδικα στο Λονδίνο είναι μια χαρά μέρη – σαν all day bars – και επιπλέον μπορείς να πιεις και τις βότκες σου.

Έτσι απλά κάπου στις 7 το απόγευμα μπήκε ο Πολύφημος με μια έκφραση ηρεμίας και γαλήνης στο πρόσωπό του στο Heathrow Express…
Και ρωτάτε εσείς , καλά αυτό ήταν όλο ; Μα αυτό προσπαθώ να σας πω από την αρχή – πολλά δε θέλει ο άνθρωπος για να απογειωθεί..

Πράγματι η ιστορία μας δεν είχε γκόμενες με μεγάλα στήθη, δεν είχε βόλτες με αμάξια με 200 χλμ, δεν είχε πούρα, ακριβά κρασιά και τραπέζια σε κυριλέ ταβέρνες (contradiction in terms ..) σε κοσμικά νησιά…

Έχουν όμως περάσει πάνω από δέκα χρόνια και ακόμα αυτή είναι η μέρα που θυμόμαστε… Δεν είχε τίποτα το special, είχε όμως ό,τι χρειάζεται ένας άντρας για να περάσει καλά.. Την ησυχία του και τους κολλητούς του.. (Και, αφού απολογηθώ προκαταβολικά , θα το πω : ένα μεγάλο ευχαριστώ στην τότε κυρία Κολοσσού την οποία όπως εσείς δεν την είδατε πουθενά στην ιστορία μας, έτσι κι εμείς δεν την είδαμε καθόλου στα μάτια μας παρόλο που μάλλον ήταν στο σπίτι..)..

Σίγουρα δεν μπορεί όλες οι μέρες να είναι έτσι..Δεν γίνεται και δεν πρέπει…Οι γυναίκες έχουν ρόλο στη ζωή μας και περνάμε καλά μαζί τους… Αλλά , σαν δώρο σε όλες τις αναγνώστριες και περισσότερο στις παντρεμένες και σε όσες έχουν μακροχρόνιες σχέσεις, ένα πράγμα θα πω: Αν θέλετε να κάνετε ένα μεγάλο δώρο στον εαυτό σας και στη σχέση σας, δώστε χρόνο στο άντρα σας.. Χρόνο δικό του, για τον εαυτό του και τους φίλους του, και δώστε τον με την καρδιά σας.. Χωρίς γκρίνια και μούτρα αν γυρίσει και λίγο αργότερα…

PS Εκείνη η Κυριακή είναι μια μέρα που νομίζω θα θυμόμαστε όλη μας τη ζωή.. Από την άλλη και η πρόσφατη εξόρμηση τριών αντρών (μπαμπάς, νονός και βαφτισιμιός) ήταν επίσης μια υπέροχη μέρα… Κι ας την περάσαμε το περισσότερο χρόνο μας στο Jumbo… Το γεγονός ότι είχα μείνει από μπαταρία στο κινητό οπότε κανείς δεν μπορούσε να ενοχλήσει, ας ιδωθεί ως απλή σύμπτωση… λειτούργησε ο από μηχανής θεός..